funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja łucko‐żytomierska (aeque principaliter)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]

honorowe wyróżnienia

kanonik honorowywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14] (katedra żytomierskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.28])

data i miejsce
śmierci

14.06.1935

ITŁ SŁONsieć obozów pracy niewolniczej GuŁAG
dziś: Wyspy Sołowieckie, rej. sołowiecki, obw. archangielski, Rosja
więcej na
ru.wikipedia.org
[dostęp: 2024.03.19]
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2024.04.08]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce
urodzenia

1878

Niemirówdziś: grom. Niemirów miasto, rej. Winnica, obw. Winnica, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.09.17]

alt. daty i miejsca
urodzenia

1880

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

1903

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

BIENIECKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, BORECKIKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, KARPIŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, KASPRZYKOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Stanisław, KOBEĆKliknij by wyświetlić biografię Antoni, KOWALSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, KRUMMELKliknij by wyświetlić biografię Józef, KUROWSKIKliknij by wyświetlić biografię Antoni, MADERAKliknij by wyświetlić biografię Piotr, MARKUSZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Albin, MATUSZEWICZKliknij by wyświetlić biografię Antoni, MIODUSZEWSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, PIETKIEWICZKliknij by wyświetlić biografię Adolf, PROKOPOWICZKliknij by wyświetlić biografię Teodor, STRONCZYŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Wiktor Wincenty, STRUSIEWICZKliknij by wyświetlić biografię Mikołaj, SZYMAŃSKIKliknij by wyświetlić biografię Wacław, TUROWSKIKliknij by wyświetlić biografię Maksymilian

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

ITŁ SLON: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Солове́цкий ла́герь осо́бого назначе́ния Ла́герь (pl. Sołowiecki Obóz Specjalnego Przeznaczenia) SŁON, zwany też potocznie „Sołówki” — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu później nazwanego Gułag) — z siedzibą na Wyspach Sołowieckich w obw. archangielskim. Założony 13.10.1923 w znanym prawosławnym monasterze. W latach 1920. jeden z pierwszych i największy obóz koncentracyjny w Rosji. Miejsce niewolniczej pracy więźniów przy wyrębie lasów, w tartakach, wydobyciu torfu, połowie ryb, pracach załadunkowych Kolejowej Magistrali Murmańskiej, przy budowie dróg, produkcji żywności i dóbr konsumpcyjnych, przy rozpoczęciu budowy kanału Morze Białe ‐ Bałtyk, etc. Koncepcja późniejszego systemu rosyjskich obozów koncentracyjnych Gułag swój początek prawd. bierze właśnie w obozach na Wyspach Sołowieckich — stamtąd przeniosła się na obszar objęty budową kanału Morze Białe ‐ Bałtyk, czyli ITŁ BelBałtŁag, a stamtąd dalej, na cały obszar państwa rosyjskiego. Od sieci obozów na Wyspach Sołowieckich — zwanych także archipelagiem Wysp Sołowieckich — prawd. pochodzi też pojęcie „Archipelagu Gułag” stworzone przez Aleksandra Sołżenicyna. Szacuje się, że przez obozy koncentracyjne Wysp Sołowieckich przeszło od dziesiątek do setek tysięcy więźniów. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 72,000 więźniów: e.g. 14,810 (12.1927); 12,909 (03.1928); 65,000 (1929); 53,123 (01.01.1930); 63,000 (01.06.1930); 71,800 (01.01.1931); 15,130 (1932); 19,287 (1933) — z których zamordowanych miało być ok. 43,000, w tym w latach 1937‐1938 ok. 9.500 więźniów wywieziono z obozu i zamordowano w kilku miejscach zbiorowych egzekucji, w tym w Sandarmoch, Krasnym Borze i Łodiejnoje Pole. Wśród nich było wielu kapłanów katolickich i prawosławnych. Po dojściu w 1933 do władzy w Niemczech partii narodowo‐socjalistycznej podobóz ITŁ SŁON odwiedziła niemiecka delegacja, „podpatrując” rozwiązania, które potem zostały wykorzystane w niemieckich obozach koncentracyjnych. Funkcjonował do 04.12.1933, z przerwą od 16.11.1931 do 01.01.1932, gdy był i potem stał się podobozem obozu ITŁ BelBałtŁag. Jako taki działał do 1939 (od 1936 jako więzienie). (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

PRŁp KiemŁag: Rosyjski ros. Пересыльно‐Распределительный Лагпункт (pl. Obóz Transferowy i Dystrybucyjny) PRŁp ros. Кемский (pl. Kiemskij) — podobóz przejściowy (w ramach kompleksu Gułag, najpierw podległy ITŁ SŁON z Wysp Sołowieckich, a od 04.12.1933 ITŁ BelBałtŁag) — z siedzibą w Kiemie w rep. Karelia, nad Morzem Białym, na końcu odnogi kolejowej magistrali murmańskiej. Założony w 1923, jako pierwszy obóz koncentracyjny w Rosji. Następnie funkcjonujący na wyspie Ostrowa (dziś półwysep) jako miejsce transferowe na Wyspy Sołowieckie i tamtejszy obóz ITŁ SŁON. W szczytowym okresie przechodziło przezeń ok. 70,000 więźniów (1931), wśród których było wielu kapłanów katolickich i prawosławnych. Zakończył działalność w 1939 — po 1933 i formalnym zamknięciu ITŁ SŁON na Wyspach Sołowieckich funkcjonował oddział ITŁ BelBałtŁag, a w latach 1937‐1939 specjalne więzienie NKWD ros. Соловецкая тюрьма особого назначения (pl. Sołowieckie więzienie specjalnego przeznaczenia) STON, dla których PRŁp KiemŁag nadal był podobozem przejściowym. (więcej na: www.gulagmuseum.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])

ITŁ BelBałtŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Беломоро‐Балтийский (pl. Białomorsko‐Bałtycki) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) —z siedzibą w miejscowości Miedwieżjegorsk nad jeziorem Onega, a w 1933‐1934 także w miejscowości Nadwojcy (obie wówczas w rep. karelo‐fińskiej, dziś rep. karelskiej). Założony 16.11.1931, na bazie b. obozu ITŁ SŁON (m.in. na wyspach Sołowieckich na Morzu Białym). Więźniowie niewolniczo pracowali nad budową kanału między Morzem Białym a Morzem Bałtyckim (otwarty 30.06.1933). Później, w ramach obsługi powstałego Kombinatu Biełomorsko‐Bałtyckiego, zarządzanego przez zbrodnicze GPU (potem ludobójcze NKWD) pracowali niewolniczo nad wyrębem lasów, w tartakach, przy budowie fabryk wyrobów drewnianych i produkcji papieru, konstrukcji elektrowni wodnych (Tułomskiej i Onda), fabryki niklu i gorzelni alkoholu, budowy portów, oraz układaniu linii kolejowych, etc. Jednym z kierowników obozu był Żyd, Naftali Frenkel, uznawany za pomysłodawcę systemu Gułag. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 110,000 więźniów: e.g. 107,900 (12.1932); 70,373 (01.01.1934); 66,418 (01.01.1935); 90,290 (01.01.1936); 58,965 (01.01.1937); 79,232 (01.10.1938); 86,567 (01.01.1939); 71,269 (01.01.1941); 67,928 (15.06.1941). W 1938 wśród nich było 3,946 kobiet. Według oficjalnych danych przy samej konstrukcji kanału zginęło 12,300 — według danych nieoficjalnych od 50,000 do 300,000. Obóz funkcjonował do 18.09.1941, a całe przedsięwzięcie — pod względem ekonomicznym — okazało się porażką. (więcej na: www.gulagmuseum.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09], en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Jarosław n. Wołgą: Ciężkie rosyjskie więzienie polityczne — tzw. polit‐izolator — w którym Rosjanie przetrzymywali wielu kapłanów katolickich, w pojedynczych celach, głównie w latach 1930., przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych na Wyspach Sołowieckich.

Proces 10‐12.05.1930: Grupowy proces ok. 30 polskich kapłanów, w ramach szeregu procesów polskich kapłanów z Ukrainy, przed tzw. „Trojką OGPU”, rosyjskim zbrodniczym sądem kapturowym, który miał miejsce w Kijowie. Większość kapłanów skazano na lata niewolniczej prawy przymusowej w obozach koncentracyjnych i zesłano najpierw do więzienia w Jarosławiu n. Wołgą a potem do obozu koncentracyjnego na Wyspach Sołowieckich. Co najmniej 18 z nich nie wróciło i zginęło w rosyjskich obozach koncentracyjnych, miejscach kaźni, bądź na zesłaniu.

Kijów (Łukianiwska): Rosyjskie więzienie polityczne w Kijowie, w I połowie XX w. prowadzone przez ludobójcze NKWD, określane nieformalnie jako więzienie nr 1, formalnie jako Śledcze Więzienie Nr 13 (SIZO#13). Założone w początkach XIX w. W XX w., za czasów sowieckich, cerkiew więzienna przekształcona została na kolejny blok cel. W czasach władzy J. Stalina w Rosji przeszło przezeń ponad 25,000 więźniów. (więcej na: en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

źródła

osobowe:
przegladpolskopolonijny.files.wordpress.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], biographies.library.nd.eduKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], pallotyni.kiev.uaKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30]
bibliograficzne:
„Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917‐1939. Martyrologium”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Proboszczowie parafii diecezji łucko–żytomierskiej 1801‐1920 i kamienieckiej 1869‐1919Kliknij by wyświetlić biografię”, o. Waldemar Witold Żurek SDB, Lublin 2023
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.russiacristiana.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]