funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja kamieniecka
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]
diecezja żytomierska
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.11.14]

akademickie wyróżnienia

magister teologii

data i miejsce śmierci

10.05.1936

łagier SŁON
Wyspy Sołowieckie, rej. sołowiecki, obw. archangielski, Rosja

szczegóły śmierci

W czasie I wojny światowej kapelan armii rosyjskiej. Dwukrotnie, w 1924 i 1927, aresztowany przez Rosjan, ale zwalniany. W końcu aresztowany 19/20.01.1930 (według innych źródeł aresztowany w 1929). Więziony w Charkowie, a potem w Kijowie 10‑12.05.1930 w grupowym procesie kapłanów katolickich skazany na 10 lat niewolniczej pracy przymusowej (według innych źródeł skazany 19.01.1930). 26.05.1930 przewieziony do więzienia w Jarosławiu n. Wołgą. W 05.1931 przetransportowany do obozu koncentracyjnego na Wyspach Sołowieckich. Tam zginął, prawdopodobnie chorując na gruźlicę.

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie i choroba

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce urodzenia

1886

Krzywoszeińce
obw. Winnica, Ukraina

alt. daty i miejsca urodzenia

Krzywoszewicze
Ukraina

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

1911

szczegóły posługi

1920–1929 — administrator {parafia: Dunajowce; dek.: Kamieniec Podolski}
do ok. 1929 — administrator {parafia: Zaleśce, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; dek.: Kamieniec Podolski}
do ok. 1929 — administrator {parafia: Żwańczyk, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; dek.: Uszyca}
do ok. 1929 — administrator {parafia: Stara Uszyca, pw. Świętej Trójcy; dek.: Uszyca}, albo: parafia Nowa Uszyca, pw. Przemienienia Pańskiego, w tym samym dekanacie
1918–1920 — administrator {parafia: Derażnia, pw. św. Anny; dek.: Latyczów}
1911–1915 — kapelan {parafia: Płoskirów, pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny; kaplica: Maćkowce; dek.: Płoskirów}
do ok. 1911 — student {Sankt Petersburg, Cesarska Rzymskokatolicka Akademia Duchowna (1842‑1918)}
do ok. 1910 — student {Żytomierz, filozofia i teologia, Seminarium Duchowne}

inni związani szczegółami śmierci

BIENIECKI Józef, BORECKI Stanisław, KARPIŃSKI Józef, KASPRZYKOWSKI Stanisław, KOBEĆ Antoni, KOWALSKI Józef, KRUMMEL Józef, KUROWSKI Antoni, MADERA Piotr, MARKUSZEWSKI Albin, MIODUSZEWSKI Józef, PIETKIEWICZ Adolf, PROKOPOWICZ Teodor, STRONCZYŃSKI Wiktor, STRUSIEWICZ Mikołaj, SZYMAŃSKI Wacław, TUROWSKI Maksymilian, ŻMIGRODZKI Józef

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

Sołówki: Sołowiecki Obóz Specjalnego Przeznaczenia SŁON (ros. Солове́цкий ла́герь осо́бого назначе́ния) — rosyjski obóz koncentracyjny i pracy przymusowej na Wyspach Sołowieckich, funkcjonujący od 1923 i początkowo założony w słynnym prawosławnym monasterze. Działał do 1939 (od 1936 jako więzienie). W latach 1920 jeden z pierwszych i największy obóz koncentracyjny w Rosji. Miejsce niewolniczej pracy i mordów setek kapłanów katolickich i innych wyznań, głównie chrześcijańskich, szczególnie w latach 1920‑30. Koncepcja późniejszego systemu rosyjskich obozów koncentracyjnych Gułag swój początek prawd. bierze właśnie w obozach na Wyspach Sołowieckich — stamtąd przeniosła się na obszar objęty budową kanału Białomor (Morze Bałtyckie — Morze Białe), a stamtąd dalej, na cały obszar państwa rosyjskiego. Od sieci obozów na Wyspach Sołowieckich — zwanych także archipelagiem Wysp Sołowieckich — prawd. pochodzi też pojęcie „Archipelagu Gułag” stworzonego przez Aleksandra Sołżenicyna. Szacuje się, że przez obozy koncentracyjne Wysp Sołowieckich przeszło od dziesiątek do setek tysięcy więźniów. W latach 1937‑8 ok. 9.500 więźniów wywieziono z obozu i zamordowano w kilku miejscach zbiorowych egzekucji, w tym w Sandarmoch i Łodiejnoje Polie — w tym wielu kapłanów katolickich. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.05.09])

Gułag: Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo przetrzymywano w nich do 12 mln więźniów, z których miliony zginęły. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.05.09])

Jarosław n. Wołgą: Ciężkie rosyjskie więzienie polityczne — tzw. polit–izolator — w którym Rosjanie przetrzymywali wielu kapłanów katolickich, w pojedynczych celach, głównie w latach 1930., przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych na Wyspach Sołowieckich.

Proces 10—12.05.1930: Grupowy proces ok. 30 polskich kapłanów, w ramach szeregu procesów polskich kapłanów z Ukrainy, przed tzw. „Trojką OGPU”, rosyjskim zbrodniczym sądem kapturowym, który miał miejsce w Kijowie. Większość kapłanów skazano na lata niewolniczej prawy przymusowej w obozach koncentracyjnych i zesłano najpierw do więzienia w Jarosławiu n. Wołgą a potem do obozu koncentracyjnego na Wyspach Sołowieckich. Co najmniej 18 z nich nie wróciło i zginęło w rosyjskich obozach koncentracyjnych, miejscach kaźni, bądź na zesłaniu.

Kijów (Łukianiwska): Rosyjskie więzienie polityczne w Kijowie, prowadzone przez zbrodnicze NKWD. (więcej na: en.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21])

Charków (więzienie): Rosyjskie więzienie karne, gdzie w latach 1930–tych przetrzymywano wielu katolickich kapłanów, przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych.

źródła

osobowe:
przegladpolskopolonijny.files.wordpress.com [dostęp: 2014.12.20], biographies.library.nd.edu [dostęp: 2014.12.20], exercises.comxa.com [dostęp: 2016.03.14], www.pan-ol.lublin.pl [dostęp: 2021.09.20]
bibliograficzne:
„Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917‑1939. Martyrologium”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
oryginalnych zdjęć:
www.russiacristiana.org [dostęp: 2014.12.20], ipn.gov.pl [dostęp: 2019.02.02]