funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

zakon

Towarzystwo św. Franciszka Salezego SDBwięcej na
www.salezjanie.pl
[dostęp: 2012.11.23]
(i.e. Salezjanie)

diecezja / prowincja

inspektoria krakowska pw. św. Jacka SDB

data i miejsce
śmierci

04.01.1942

Pialmadziś: Pialma, rej. Pudoż, rep. Karelii, Rosja
więcej na
ru.wikipedia.org
[dostęp: 2022.07.16]

alt. daty i miejsca
śmierci

07.01.1942

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie i choroba

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce
urodzenia

09.08.1891

Sulisławdziś: gm. Raszków, pow. Ostrów Wielkopolski, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

śluby zakonne

15.08.1913 (czasowe)

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

11.08.1926 (Turyndziś: prow. Turyn miasto, reg. Piemont, Włochy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19])

szczegóły posługi

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

ITŁ BelBałtŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‑Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Беломоро‑Балтийский (pl. Białomorsko‑Bałtycki) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) —z siedzibą w miejscowości Miedwieżjegorsk nad jeziorem Onega, a w 1933‑1934 także w miejscowości Nadwojcy (obie wówczas w rep. karelo‑fińskiej, dziś rep. karelskiej). Założony 16.11.1931, na bazie b. obozu ITŁ SŁON (m.in. na wyspach Sołowieckich na Morzu Białym). Więźniowie niewolniczo pracowali nad budową kanału między Morzem Białym a Morzem Bałtyckim (otwarty 30.06.1933). Później, w ramach obsługi powstałego Kombinatu Biełomorsko‑Bałtyckiego, zarządzanego przez zbrodnicze GPU (potem ludobójcze NKWD) pracowali niewolniczo nad wyrębem lasów, w tartakach, przy budowie fabryk wyrobów drewnianych i produkcji papieru, konstrukcji elektrowni wodnych (Tułomskiej i Onda), fabryki niklu i gorzelni alkoholu, budowy portów, oraz układaniu linii kolejowych, etc. Jednym z kierowników obozu był Żyd, Naftali Frenkel, uznawany za pomysłodawcę systemu Gułag. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 110,000 więźniów: e.g. 107,900 (12.1932); 70,373 (01.01.1934); 66,418 (01.01.1935); 90,290 (01.01.1936); 58,965 (01.01.1937); 79,232 (01.10.1938); 86,567 (01.01.1939); 71,269 (01.01.1941); 67,928 (15.06.1941). W 1938 wśród nich było 3,946 kobiet. Według oficjalnych danych przy samej konstrukcji kanału zginęło 12,300 — według danych nieoficjalnych od 50,000 do 300,000. Obóz funkcjonował do 18.09.1941, a całe przedsięwzięcie — pod względem ekonomicznym — okazało się porażką. (więcej na: www.gulagmuseum.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09], en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

ITŁ OnegŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‑Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Онежский (pl. Oneżskij) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą przy stacji kolejowej Plesieckaja Północnej Magistrali Kolejowej, k. wsi Plesieck w obw. archangielskim. Założony 05.02.1938. Więźniowie niewolniczo pracowali przy wyrębie lasów, pozyskiwaniu i obróbce drewna, załadunku i dostawie drewna opałowego do Moskwy, budowie celulozowni, etc. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 20,000 więźniów: e.g. 35,959 (01.01.1949); 43,591 (01.01.1950); 41,626 (01.01.1951); 26,858 (01.01.1952); 21,156 (01.01.1953); 20,443 (01.01.1954). Zakończył działalność 05.05.1942, przy czym większość więźniów przeniesiono do ITŁ KargopolŁag. (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‑трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‑Bałtycki (1931‑1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‑каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Deportacje na Syberię: W latach 1939‑1941 Rosjanie deportowali z okupowanych terenów Polski — w ramach czterech wielkich wywózek: 10.02.1940, 13‑14.04.1940, 05‑07.1940, 05‑06.1941 — do 1 mln polskich obywateli na Syberię, porzucając ich w miejscu przesiedlenia bez jakiegokolwiek wsparcia. Tysiące z nich zginęło bądź zostało na wygnaniu na zawsze. Także później, po 1944, Rosjanie deportowali obywateli polskich na wschód, w głąb Rosji, na Syberię. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Lwów (Brygidki): Więzienie karne, wówczas przy ul. Kazimierzowskiej 34, we Lwowie — w budynkach b. klasztory ss. Zakonu św. Brygidy, 1784 — po pierwszym rozbiorze Polski i po kasacie zakonu w ramach tzw. kasat józefińskich — zamienionym przez zaborcze władze austriackie na więzienie. W latach 1939‑1941 Rosjanie przetrzymywali tysiące więźniów, w większości Polaków. Ok. 26.06.1941, wobec niemieckiej inwazji i ataku na uprzedniego sojusznika, Rosjan, w trakcie panicznej ucieczki (uciekli ze Lwowa właśnie 26.06.1941) Rosjanie ludobójczo zamordowali kilka tysięcy więźniów. W latach 1941‑1944 więzieniem zarządzali Niemcy i dochodziło do masowych mordów polskich, żydowskich i ukraińskich cywilów. Po rozpoczęciu kolejnej rosyjskiej okupacji w 1944 więzienie, w którym przeprowadzano wyroki śmierci. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])

Ribbentrop‑Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‑niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‑Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‑Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‑niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
bws.sdb.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.05.30], www.encyklo.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], pldocs.docdat.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.kresowiak.fora.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21]
bibliograficzne:
„Lista strat wśród duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939‑1945”, red. Józef Krętosz, Maria Pawłowiczowa, Opole, 2005
„Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939‑1945”, Maria Pawłowiczowa (red.), ks. Józef Krętosz (red.), Wydawnictwo Świętego Krzyża, Opole, 2007
„Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939‑1988”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Towarzystwo Salezjańskie w Polsce w warunkach okupacji 1939‑1945”, o. Jan Pietrzykowski SDB, Instytut Pamięci Narodowej IPN, Warszawa, 2015
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
polski-cmentarz.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.03.01]