data beatyfikacji

17.10.1971

Paweł VI

data kanonizacji

10.10.1982

Jan Paweł II

funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych (franciszkanie konwentualni, franciszkanie czarni - OFMConv)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

prowincja Matki Bożej Niepokalanej OFMConv
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.08.18]

akademickie wyróżnienia

doktor filozofii
doktor teologii

data i miejsce urodzenia

08.01.1894

Zduńska Wola (pow. Zduńska Wola)

śluby zakonne

05.09.1911 (czasowe)
01.11.1914 (wieczyste)

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

28.04.1918 (kościół pw. św. Andrzeja w Dolinie w Rzymie)

szczegóły posługi

gwardian klasztoru Niepokalanów (1926‑41) — dyrektor wydawnictwa i krótkofalowej stacji nadawczej, b. członek Zarządu Głównego Polskiego Związku Wydawców Dzienników i Czasopism (od 1937), b. misjonarz w Japonii (1931‑5) — założyciel klasztoru Niepokalanów japoński w Nagasaki (1931) i wydawca japońskiego odpowiednika „Rycerza Niepokalanej”, b. gwardian klasztoru Niepokalanów (1927‑30) — założyciel klasztoru i wydawca pism „Rycerz Niepokalanej”, „Mały Dziennik” (od 1935), „Rycerzyk Niepokalanej” (od 1933), „Mały Rycerzyk Niepokalanej” (od 1938), „Biuletyn Misyjny” (od 1939), b. zakonnik klasztoru Kraków (od ok. 1922) — wydawca miesięcznika „Rycerz Niepokalanej” i założyciel drukarni w Grodnie, b. zakonnik klasztoru Lwów (ok. 1920) — kierownik nowicjatu, b. zakonnik klasztoru Kraków (1919‑20) — wykładowca historii Kościoła w Seminarium oo. franciszkanów, b. doktorant teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym św. Bonawentury w Rzymie Seraphicum w Rzymie (do 1919), współzałożyciel Pia Unio Militia Immaculatae — Związku Rycerstwa Niepokalanej (1917), b. doktorant filozofii na Papieskim Universytecie Gregoriańskim Gregorianum w Rzymie (do 1916), b. student teologii i filozofii Międzynarodowego Kolegium Serafickiego w Rzymie, Seminarium Duchownego w Krakowie (od 1912), nowicjat od 04.09.1910

data i miejsce śmierci

14.08.1941

KL Auschwitz

przyczyna śmierci

mord

szczegóły śmierci

Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, aresztowany przez Niemców 19.09.1939 w Niepokalanowie. Więziony w obozach jenieckim (w Lamsdorf, od 22.09.1939 w Amtitz i od 09.11.1939 w Schildberg). Zwolniony 08.12.1939. Następnie 17.02.1941 aresztowany przez Niemców ponownie — m.in. za ukrywanie ponad 1,500 Żydów w budynkach klasztornych w Niepokalanowie. Przetrzymywany w więzieniu Pawiak w Warszawie, skąd 28.05.1941 przetransportowany do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie zginął — dobrowolnie zgłosił się w zamian za osobę skazaną na śmierć w bunkrze glodowym, gdzie w końcu został zamordowany zastrzykiem z fenolu.

sprawstwo

Niemcy

inni związani szczegółami śmierci

BAJEWSKI Jan Eugeniusz (p. Antonin), BARTOSIK Ludwik (p. Pius Maria), TROJANOWSKI Stanisław Antoni (br. Tymoteusz), ŻUKOWSKI Piotr (br. Bonifacy)

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

KL Auschwitz (nr więźnia: 16670): Niemiecki obóz koncentracyjny (niem. Konzentrationslager) i obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz w okolicy Oświęcimia, założony przez Niemców 27.01.1940 na ówczesnym terytorium Niemiec (najpierw w niem. Provinz Schlesien — Prowincji Śląsk; a od 1941 niem. Provinz Oberschlesien — Prowincja Górny Śląsk). KL Auschwitz był początkowo obozem głównie dla Polaków, od 1942 stał się miejscem zagłady europejskich Żydów. W skład kompleksu obozów koncentracyjnych KL Auschwitz wchodził znajdujący się zaraz obok obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) KL Auschwitz II Birkenau, gdzie Niemcy zamordowali nawet do ponad miliona ludzi, głównie Żydów, w komorach gazowych. Przez KL Auschwitz przeszło ponad 400 kapłanów i osób zakonnych, z których ok. 40% zostało zamordowanych (większość z nich to Polacy). (więcej na: en.auschwitz.org.pl [dostęp: 2012.11.23], www.meczennicy.pelplin.pl [dostęp: 2013.07.06])

Pawiak: Więzienie śledcze w Warszawie. Największe niemieckie więzienie w Generalnym Gubernatorstwie. 100 tys. więźniów w latach 1939‑44 przeszło przez Pawiak, z czego ok. 37 tys. Niemcy zamordowali w egzekucjach, w czasie przesłuchań, w celach albo „szpitalu” więziennym. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.10])

Stalag XXI A Schildberg: Stalag XXI A Schildberg — niemiecki obóz jeniecki w Schildberg (dziś: Ostrzeszów). W tym celu Niemcy wyeksmitowali prawie wszystkich Polaków z miasteczka. W początkowym okresie 1939‑40, prócz polskich jeńców wojennych więziono w nim ludność cywilną (ok. 12,000) zwożoną z całej Polski, w tym także oo. franciszkanów z Niepokalanowa (11.11.1939‑08.12.1939). Później przytrzymywano w nim jeńców brytyjskich, a następnie m.in. norweskich. W praktyce do pewnego czasu niem. Durchgangslager (pl. obóz przejściowy). Od 1943 także obóz dla oficerów Oflag XXI–C (w tym norweskich). W latach 1939‑45 przetrzymywano w nim ok. 125,000 jeńców polskich i alianckich. W szczytowym momencie przebywało w nim 30,000 jeńców. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

Stalag III B Fürstenberg/Oder – filia Amtitz: Stalag III B Fürstenberg/Oder — niemiecki obóz dla jeńców wojennych. Założony został w miejscowości Fürstenberg/Oder (dziś część miasta Eisenhüttenstadt). Jeńcy m.in. niewolniczo pracowali przy produkcji broni i chemikaliów. W 1938 w oddalonej o ok. 40 miejscowości Amtitz (dziś Gębice) powstała filia obozu, istniejąca w latach 1938‑43. Początkowo więźniami było kilkudziesięciu Czechów. Po 09.1939 i ataku niemieckim na Polskę, większość więźniów stanowili Polacy, m.in. ok. 100 duchownych (wśród nich bł. Maksymilian Kolbe). W sumie w obozie więziono ok. 20‑25 tys. więźniów. Od 1940 obóz przejściowy dla osób następnie wysyłanych na roboty przymusowe do Niemiec. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2016.11.06])

Stalag VIII B Lamsdorf: Stalag VIII B Lamsdorf (od 1943 Stalag 344 Lamsdorf) — niemiecki obóz jeniecki w Łambinowicach, głównie dla szeregowców i podoficerów. W latach 1939‑40 przetrzymywano w nim ponad 40 tys. Polaków. W sumie ok. 100,000 więźniów — Australijczyków, Belgów, Hindusów, Palestyńczyków, Kanadyjczyków, Francuzów, Greków, Włochów, HOlendrów, Nowozelandczyków, Południowo–afrykańczyków, Brytyjczyków, Amerykanów, Jugosłowian i Polaków przeszło przez obóz. W 1941 odrębny obóz Stalag VIII–F został założony w pobliżu dla jeńców rosyjskich. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.17])

Pomoc Żydom: W czasie II wojny światowej Niemcy na okupowanych ziemiach polskich zabronili udzielania pomocy Żydom pod karą śmierci. Setki kapłanów i duchowieństwa mimo tego takiej pomocy Żydom udzielało. Wielu poniosło śmierć. (więcej na: www.naszdziennik.pl [dostęp: 2013.08.31])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Od 1941 w jej skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
www.bj.uj.edu.pl [dostęp: 2012.11.23]
oryginalnych zdjęć:
www.franciszkanie.pl [dostęp: 2019.04.16], skarbykosciola.pl [dostęp: 2019.04.16], mkolbe.pl [dostęp: 2019.04.16], zyciorysy.info [dostęp: 2019.04.16], louisgrignion.pl [dostęp: 2019.04.16], samequizy.pl [dostęp: 2019.04.16], commons.wikimedia.org [dostęp: 2019.04.16], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.01.16], www.sowiniec.com.pl [dostęp: 2014.07.11], www.harmeze.franciszkanie.pl [dostęp: 2014.03.21]