funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

archidiecezja lwowskawięcej na
www.rkc.lviv.ua
[dostęp: 2013.05.19]

honorowe wyróżnienia

kanonik Rochettum et Mantolettumwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
kanonik Expositorii Canonicaliswięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
„Krzyż Niepodległości”więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2019.02.02]
Krzyż Obrony Lwowawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.19]

data i miejsce
śmierci

23.03.1943

KL Lublinobóz koncentracyjny
dziś: Majdanek‑Lublin, pow. Lublin miasto, woj. lubelskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]

alt. daty i miejsca
śmierci

06—14.11.1942

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce
urodzenia

09.10.1873

Biały Kamieńdziś: grom. Złoczów miasto, rej. Złoczów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

09.07.1899 (Lwówdziś: grom. Lwów miasto, rej. Lwów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

ARCHUTOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Roman, CHŁOPECKIKliknij by wyświetlić biografię Romuald, KOWCZKliknij by wyświetlić biografię Emilian, KOZŁOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Walery, LESZCZYKKliknij by wyświetlić biografię Antoni, MODRZEWSKAKliknij by wyświetlić biografię Jadwiga Joanna Gabriela, NIEROSTEKKliknij by wyświetlić biografię Józef, OSIKOWICZKliknij by wyświetlić biografię Andrzej, PECIAKKliknij by wyświetlić biografię Ludwik, TROCHAKliknij by wyświetlić biografię Piotr (br. Wojciech Marian)

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

KL Lublin (Majdanek): Funkcjonujący w latach 1941‑1944, w osadzie Majdanek k. Lublina niemiecki niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL i jednocześnie obóz śmierci. Więźniowie pochodzili nie tylko z Lubelszczyzny, ale i całej Polski i zagranicy. Większość stanowili Żydzi, ale byli wśród nich także członkowie polskiego ruchu oporu (część Polskiego Państwa Podziemnego), inteligencja polska, jeńcy rosyjscy, mieszkańcy wysiedlonych wiosek Zamojszczyzny, zwykli ludzie brani w łapankach. 6% stanowiły dzieci poniżej 15 roku życia. Więźniowie pracowali niewolniczo w ok. 16 podobozach, na rzecz niemieckich spółek, takich jaki Deutsche Ausrüstungswerke (DAW). Razem przez obóz przeszło ok. 150,000 osób. Zamordowano ok. 78,000 więźniów, w tym ok. 59,000 Żydów. W obozie pracowało 5 komór, w których masowo mordowano ludzi, na gaz wpuszczany z butli bądź przewidzianych na zastosowanie granulek cyklonu B. (więcej na: www.majdanek.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10])

Pomoc Żydom: W czasie II wojny światowej Niemcy na okupowanych ziemiach polskich zabronili udzielania pomocy Żydom pod karą śmierci. Setki kapłanów i duchowieństwa mimo tego takiej pomocy Żydom udzielało. Wielu poniosło śmierć.

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno‑terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Powstała w rezultacie paktu Ribbentrop‑Mołotow w sensie politycznym odtwarzać miała niemiecki pomysł z 1915 (po klęsce Rosjan w bitwie pod Gorlicami w 05.1915 w czasie I wojny światowej) utworzenia polskiej enklawy w ramach Niemiec (także wówczas zwana Generalnym Gubernatorstwem). Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwana formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop‑Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‑niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‑Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‑Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‑niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

Wojna polsko‑rosyjska 1919‑1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])

Wojna polsko‑ukraińska 1918‑1919: Jedna z wojen toczonych przez nowopowstałą Rzeczpospolitą w obronie swoich granic. Pod koniec 1918 na obszarach byłego zaboru austriackiego, w oparciu o ukraińskie oddziały byłej armii austro‑węgierskiej, Ukraińcy zaatakowali powstającą Rzeczpospolitą. W szczególności utworzyli zalążki państwowości i zaatakowali Lwów. Dzięki bohaterskiej postawie mieszkańców miasta, w szczególności młodych ludzi — zwanych odtąd orlętami lwowskimi — miasto zostało odbite przez Polaków i przez kilka miesięcy w niezwykły sposób bronione przed atakami ukraińskimi. W 1919 Polska — jej nowo utworzona armia — odepchnęła ukraińskie oddziały na wschód i południe, przejmując kontrolę nad swoimi ziemiami. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])

źródła

osobowe:
www.cracovia-leopolis.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10], cracovia-leopolis.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06]
bibliograficzne:
„Lista strat wśród duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939‑1945”, red. Józef Krętosz, Maria Pawłowiczowa, Opole, 2005
„Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939‑1945”, Maria Pawłowiczowa (red.), ks. Józef Krętosz (red.), Wydawnictwo Świętego Krzyża, Opole, 2007
„Schematismus Universi Saecularis et Regularis Cleri Archi Diaeceseos Metropol. Leopol. Rit. Lat.”, Kuria Metropolitalna Lwowska, od 1860 do 1938
„Misterium iniquitatis. Osoby duchowne i zakonne obrządku łacińskiego zamordowane przez ukraińskich nacjonalistów w latach 1939‑1945”, ks. Józef Marecki, Instytut Pamięci Narodowej, Kraków 2020
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
wiki.ormianie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.03.11]