Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
„BIAŁA KSIĘGA”
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
status
Sługa Boży
nazwisko
LAJAUSKAS
imiona
Mateusz
inne wersje imion
Matas
funkcja
kapłan diecezjalny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]
diecezja / prowincja
diecezja koszedarska
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2017.06.16]
akademickie wyróżnienia
magister teologii
narodowość
litewska
data i miejsce śmierci
27.06.1941
Malaty
rej. Malaty, okr. Uciana, Litwa
szczegóły śmierci
Po niemieckim i rosyjskim najeździe w 09.1939 na Polskę i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji w 09.1939 części Wileńszczyzny przez Litwę, po rosyjskiej aneksji Litwy w 06.1940 i wreszcie po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, już ciężko chory i leżący w łóżku zatrzymany przez uciekających w panice żołdaków rosyjskich — prawd. w poszukiwaniu wikariusza parafii Malaty, albo za słuchanie radia. Wywieziony z miasteczka i ok. 3 km za nim, w drodze do Uciany, zamordowany przez Rosjan.
przyczyna śmierci
mord
sprawstwo
Rosjanie
data i miejsce urodzenia
14.09.1872
Bajorakampis
gm. Zybały, rej. Szyrwinty, okr. Wilno, Litwa
prezbiterat (święcenia)/
ordynacja
12.04.1897
szczegóły posługi
dziekan {dek.: Malaty}
od 1924 — proboszcz {parafia: Malaty; dek.: Malaty}
proboszcz {parafia: Łabonary; dek.: Malaty}
proboszcz {parafia: Raduń; Białoruś}
profesor {Wilno, Seminarium Duchowne}
1893–1897 — student {Sankt Petersburg, Cesarska Rzymskokatolicka Akademia Duchowna (1842‑1918)}
1889–1893 — student {Wilno, filozofia i teologia, Seminarium Duchowne}
inni związani szczegółami śmierci
MAZURKIEWICZ Wincenty, STANKIEWICZ Zygmunt, TUTINAS Jan, VĖGĖLĖ Bolesław Balys, WITKIEWICZ Franciszek, BALČIUS Walenty, BALSYS Wacław, BALTRIMAS Stanisław Edward, DABRILA Justyn, DAMBRAUSKAS Wacław, DAUGĖLA Jan, JUKNEVIČIUS Andrzej, NAVICKAS Jan, PAULAVIČIUS Konstanty, PETRIKA Jan, RACEVIČIUS Paweł, STULGINSKIS Wacław, ŠVEIKAUSKAS Benedykt, VANAGAS Benedykt
miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)
Masakry 06.1941 (NKWD): Po ataku niemieckim 22.06.1941 na tereny okupowane przez Rosjan i w konsekwencji na Rosję, przed paniczną ucieczką, Rosjanie wymordowali — zgodnie z ludobójczym rozkazem rosyjskiego ministra spraw wewnętrznych Wawrzyńca Berii wydanym 24.06.1941 wymordowania wszystkich więźniów (formalnie „skazanych za 'działalność kontrrewolucyjną', 'działalność antyrosyjską', sabotaż i dywersję, oraz więźniów politycznych 'w śledztwie') przetrzymywanych w więzieniach NKWD na terenach okupowanej przez Rosję przedwojennej Polski, Litwy, Łotwy i Estonii — ok. 40,000‑50,000 osób. Dodatkowo Rosjanie wymordowali tysiące osób, zatrzymanych już po niemieckim ataku, uznając ich za „wrogów ludu” — osoby te w większości nie były ujęte w rejestrach więziennych. Część zamordowana została już w więzieniach, w zbiorowych masakrach, część podczas tzw. „marszów śmierci”, gdy więźniów gnano pieszo na wschód. Po rosyjskiej ucieczce i rozpoczęciu okupacji niemieckiej nastąpiło wiele spontanicznych pogromów lokalnych Żydów, z których znacząca część kolaborowała z Rosjanami i uznana została za współodpowiedzialną za więzienne masakry. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21])
Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])
źródła
osobowe:
newsaints.faithweb.com [dostęp: 2017.11.07], angelorum.lt [dostęp: 2018.09.02], www.sirvinta.net [dostęp: 2018.09.02]
oryginalnych zdjęć:
www.sirvinta.net [dostęp: 2018.09.02], ipn.gov.pl [dostęp: 2019.02.02]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w Wikipedii — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: LAJAUSKAS Mateusz
Powrót do przeglądania życiorysu: