funkcja

siostra zakonna

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety (elżbietanki - CSSE)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

archidiecezja wrocławska
więcej na: www.archidiecezja.wroc.pl [dostęp: 2013.05.19]

data i miejsce śmierci

22.04.1945

Kuropas
gm. Korfantów, pow. Nysa, woj. opolskie, Polska

szczegóły śmierci

Po zdobyciu Nysy przez Rosjan 24.03.1945, podczas kończącej II wojnę światową — rozpoczętą niemieckim i rosyjskim najazdem na Rzeczpospolitą w 09.1939 —rosyjskiej ofensywy zimowej 1945, podczas wielokrotnych zbiorowych gwałtów, zastraszania i znęcania się popełnianych przez rosyjskich żołdaków (w samej Nysie zginęło ok. 27 sióstr zakonnych, a razem w tym czasie ok. 47 sióstr Elżbietanek z Nysy), zginęła z wycieńczenia na skutek przeżyć — już po wygnaniu 07.04.1945 z Nysy przez Rosjan.

alt. szczegóły śmierci

Według niektórych źródeł mogła być zamordowana przez rosyjskich żołdaków.

przyczyna śmierci

eksterminacja: gwałt i mord

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce urodzenia

18.12.1862

Bodzanów
pow. Nysa, woj. opolskie, Polska

alt. daty i miejsca urodzenia

18.02.1902

śluby zakonne

02.08.1892 (czasowe)
24.08.1901 (wieczyste)

szczegóły posługi

zakonnica w Nysie — posługiwała w Nysie i okolicach, nowicjat od 13.04.1889, w Zgromadzeniu od 02.01.1889

inni związani szczegółami śmierci

ELLMERER Anna (s. Felicitas), GONSCHIOR Anna (s. Balda), HEYMANN Łucja (s. Sapientia), PETER Łucja (s. Bonosa), RYBKA Marta (s. Melusja), TÖPFER Jadwiga (s. Adelheidis), TEICHER Maria (s. Dominata), RIEDEL Teresa Magdalena (s. Julia), FUGE Magdalena (s. Cantiana), EWERT Maria (s. Sylwestra), THAMM Berta (s. Longina), FRITSCHE Helena (s. Teodora), SEIDEL Maria (s. Lybia), ADAMETZ Antonia (s. Corbiniana), KRZIPOPA Joanna (s. Demetria), LANGER Paulina (s. Dominata), ORLOB Anna (s. Eleonora), MNICH Joanna (s. Lukretia), SEWINA Franciszka (s. Mildgitta), KOSUBEK Emilia (s. Simeona), GUNDLACH Emma (s. Adolfa), NATSCH Marta (s. Tutilona), WEISS Paulina (s. Remigia)

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

Nysa (gwałty): W 02‑03.1945, gdy do Nysy zbliżały się zwycięskie wojska rosyjskie Niemcy zarządzili ewakuację miasta. Ale wiele starszych, chorych i rannych osób — także w szpitalach — nie było w stanie tego wykonać. Wraz z nimi pozostało wiele sióstr zakonnych, głównie Elżbietanek. Po zdobyciu 24.03.1945 w zasadzie nienaruszonej Nysy Rosjanie doprowadzili do wypalenia całego zabytkowego śródmieścia. W płonącym mieście pijani żołdacy rosyjscy urządzili polowania na kobiety. Ponad 150 sióstr zakonnych zostało wielokrotnie, po kilkadziesiąt razy, zgwałconych i znieważonych — żołdacy stali w długich kolejkach do swoich ofiar. Nie oszczędzali ani osiemdziesięciolatek, ani sióstr sparaliżowanych. Broniące się albo mordowali albo straszliwie katowali. W efekcie 27 sióstr zostało zamordowanych. Wiele z tych, które przeżyły wywieziono później do Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2018.05.06])

Masowe gwałty 1945: W trakcie zajmowania w latach 1944‑5 obszarów należących przed II wojną światową do Niemiec, a także włączonych do Niemiec po agresji w 1939 na Polskę, Rosjanie dopuścili się masowych gwałtów, często zbiorowych, na kobietach, głównie Niemkach, ale także Polkach. Zgwałconych mogło być do 2 mln kobiet, w wieku od 8 do osiemdziesięciu kilku lat. Wiele zostało zamordowanych. Gwałty były prawd. tolerowane, a nawet zalecane, przez rosyjskie dowództwo. (więcej na: niezalezna.pl [dostęp: 2015.03.01])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
thema.erzbistum-koeln.de [dostęp: 2018.05.06]
bibliograficzne:
„Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej”, ks. Andrzej Hanich, Opole 2009
„Martyrologia duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach powstań śląskich i II wojny światowej”, ks. Andrzej Hanich, Opole 2019