funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja tarnowska
więcej na: www.diecezja.tarnow.pl [dostęp: 2013.05.19]

data i miejsce śmierci

17.07.1955

Nur
gm. Nur, pow. Ostrów Mazowiecka, woj. mazowieckie, Polska

alt. daty i miejsca śmierci

17.03.1955, 17.08.1955

szczegóły śmierci

Po zakończeniu działań zbrojnych II wojny światowej, rozpoczętej niemieckim i rosyjskim najazdem na Polskę w 09.1939, zaprotestował przeciwko przesiedleniu Łemków na wschód, na obszary okupowane bezpośrednio przez Rosjan. Od ok. 24.02.1947 obserwowany i inwigilowany przez komunazistowskie UB, polską jednostkę rosyjskiego NKWD — intensywniej od 03.1948. 24.01.1951 aresztowany przez UB — w ramach akcji tzw. akcji „K” przeciw „kułakom i kontrrewolucjonistom”. 26.01.1951 przewieziony z więzienia w Nowym Sączu do aresztu UB w Krakowie. Następnego dnia przetransportowany do więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie. 28 i 30.03.1951, sądzony w pokazowym procesie w Nowym Sączu. Oskarżony m.in. o „nadużywanie wolności wyznania w celach wrogich ustrojowi Rzeczpospolitej Polskiej […]; lżenie ustroju Polski Ludowej i ZSRR [w trakcie kazań], rozgłaszanie wiadomości o rzekomej walce Rządu z Kościołem, […] występowanie wrogo przeciwko tworzeniu spółdzielni produkcyjnych […], przechowywanie książki i broszury nawołujących do wystąpień antysowieckich oraz zawierających fałszywe wiadomości o ustroju i stosunkach panujących w ZSRR”. 30.03.1951 skazany na 6 lat więzienia. Przetrzymywany w więzieniach w Nowym Sączu, Rawiczu i Wronkach. 26.01.1955 zwolniony, ze zdrowiem poważnie nadwątlonym. W 02.1955 powrócił do Tylicza. Pół roku później (według niektórych źródeł miesiąc później) udał się na spotkanie byłych więźniów reżimu komunazistowskiego i tam zmarł.

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie i choroba

sprawstwo

Rosjanie / Polacy

data i miejsce urodzenia

09.12.1907

Nowy Sącz
pow. Nowy Sącz, woj. małopolskie, Polska

prezbiterat (święcenia)/
ordynacja

29.06.1932 (katedra tarnowska)

szczegóły posługi

1946–1951 — proboszcz {parafia: Tylicz, pw. Apostołów św. Piotra i św. Pawła; dek.: Stary Sącz}
1939–1946 — kuratus/rektor/ekspozyt {parafia: Kąclowa, pw. św. Wojciecha; kościół: Śnietnica; dek.: Grybów}, z zadaniem zorganizowania nowej parafii
1934–1939 — wikariusz {parafia: Pilzno, pw. św. Jana Chrzciciela; dek.: Pilzno}
1932–1934 — wikariusz {parafia: Wietrzychowice, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; dek.: Radłów}
1927–1932 — student {Tarnów, filozofia i teologia, Seminarium Duchowne}

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

Wronki: Więzienie karne zarządzane w latach 1939‑45 przez Niemców — zwane Strafgefüngnis Wronki — dla więźniów z karami od 6 mies. do 2 lat, głównie Polaków. Przetrzymywanych było do ok. 28,000 więźniów. Po 1945 Wronki były politycznym więzieniem dla wrogów rosyjsko–polskich komunazistów. (więcej na: www.sw.gov.pl [dostęp: 2013.08.17], pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.17])

Rawicz: Areszt śledczy i więzienie zarządzane przez Niemców. Po zakończeniu działań wojennych więzienie prowadzone przez komunazistowskich rosyjskich okupantów. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.17])

Kraków (Montelupich): Krakowskie więzienie karne, w czasie okupacji zarządzane przez Niemców — od 28.02.1941 przez niem. Geheime Staatspolizei (pl. Tajna Policja Państwowa), zwane potocznie Gestapo. W latach 1940‑4 przeszło przez nie 50,000 więźniów, głównie Polaków i Żydów. Część z nich przetransportowano dalej, zazwyczaj do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, część została zamordowana jeszcze w więzeniu. Po zakończeniu działań wojennych więzienie wykorzystywane przez UB — polską jednostkę rosyjskiego NKWD — jako więzienie dla polskiej partyzantki niepodległościowej, z których część zesłano do więzień i niewolniczych obozów pracy w Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.17])

Nowy Sącz: Więzienie karne zarządzanie przez Niemców. W latach 1939‑45 było także miejscem straceń, głównie Polaków. Po zakończeniu działań wojennych więzienie wykorzystywane m.in. przez komunazistowskie UB do przetrzymywania „żołnierzy wyklętych”. (więcej na: www.sw.gov.pl [dostęp: 2013.08.17])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwane formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
www.odkryjtylicz.pl [dostęp: 2018.09.02], horyzonty.ignatianum.edu.pl [dostęp: 2018.09.02]
oryginalnych zdjęć:
www.snietnica.diecezja.tarnow.pl [dostęp: 2018.09.02], www.radiokrakow.pl [dostęp: 2021.04.01], www.radiokrakow.pl [dostęp: 2021.04.01], www.radiokrakow.pl [dostęp: 2021.04.01]