funkcja

brat zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych (franciszkanie konwentualni, franciszkanie czarni - OFMConv)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

prowincja Matki Bożej Niepokalanej OFMConv
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.08.18]
prowincja św. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba Strzemię OFMConv
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.08.18]

data i miejsce urodzenia

04.11.1913

Łąkta Dolna (pow. Bochnia)

śluby zakonne

01.1939 (ostatnie)

szczegóły posługi

zakonnik klasztoru Skarżysko–Kamienna (1938‑40) — stolarz i kwestarz, b. zakonnik klasztoru Łagiewniki (1936‑8) — dział szklarni, b. zakonnik klasztoru Niepokalanów (1935‑6), nowicjat w klasztorze Niepokalanów (do 02.02.1936), b. zakonnik klasztoru Łagiewniki (1934‑5), w Zakonie od 15.01.1934

data i miejsce śmierci

14.02.1940

(las Bór, k. Skarżyska-Kamiennej)

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

szczegóły śmierci

Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, współpracował z konspiracyjną organizacją „Orzeł Biały" (część przyszłego Polskiego Państwa Podziemnego). W klasztorze w Skarżysku–Kamiennej był skład broni i odbywały się konspiracyjne spotkania. Aresztowany przez Niemców, wraz z 3 braćmi zakonnymi, 06.02.1940 (3 ojców zakonnych, wraz z gwardianem, o. Ignacym Janem Filipem, aresztowano wcześniej). Więziony w budynku szkoły podstawowej na osiedlu Place. 11.02.1940 (według innych danych 05.02.1940) skazany przez niemiecki sąd doraźny Standgericht na karę śmierci. Wywieziony na miejsce straceń i w zbiorowej zbrodni zamordowany wraz ze współbraćmi.

sprawstwo

Niemcy

inni związani szczegółami śmierci

FILIP Ignacy Jan (o. Teodor), GAŁEK Józef (br. Kazimierz Maria), GAŁUCHA Antoni Stanisław (o. Anatol), GRODZKI Andrzej (br. Hugolin Maria), NEUGEBAUER Feliks (br. Łukasz Maria), ŚMIGIEL Józef (o. Alojzy)

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

las Bór: W lesie Bór niedaleko Skarżysko Kamiennej w dniach 12‑14.02.1940 Niemcy, po ciężkim śledztwie, zamordowali ok. 360 Polaków — aresztowania zaczęły się 29.01.1940. Pretekstem było rozbicie miejscowych struktur podziemnej organizacji „Orła Białego”, ale rzeczywistym celem była likwidacja polskiej elity społecznej i intelektualnej w Skarżysku–Kamiennej. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Od 1941 w jej skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Intelligenzaktion: (pl. „akcja inteligencja”) — także niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”). Niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano AB‑aktion. W trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.10.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
www.bj.uj.edu.pl [dostęp: 2012.11.23], tsk24.pl [dostęp: 2013.05.19]
bibliograficzne:
„Słownik biograficzno–bibliograficzny polskich franciszkanów konwentualnych zamordowany i tragicznie zmarłych w latach 1939‑45”, Łukasz Janecki, Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, Niepokalanów, 2016
„Martyrologium duchowieństwa polskiego pod okupacją niemiecką w latach 1939‑1945”, o. Szołdrski Władysław CSSR, Rzym 1965
oryginalnych zdjęć:
www.skarzysko24.pl [dostęp: 2014.10.04], www.sowiniec.com.pl [dostęp: 2014.07.11]