funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

zakon

Towarzystwo św. Franciszka Salezego SDBwięcej na
www.salezjanie.pl
[dostęp: 2012.11.23]
(i.e. Salezjanie)

diecezja / prowincja

inspektoria krakowska pw. św. Jacka SDB
archidiecezja krakowskawięcej na
www.diecezja.pl
[dostęp: 2013.05.19]
ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce
śmierci

05.01.1942

KL Auschwitzobóz koncentracyjny
dziś: Oświęcim, gm. Oświęcim, pow. Oświęcim, woj. małopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]

alt. daty i miejsca
śmierci

05.07.1942

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja: wycieńczenie i głód

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce
urodzenia

11.08.1905

Kętydziś: gm. Kęty, pow. Oświęcim, woj. małopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

alt. daty i miejsca
urodzenia

11.03.1905

śluby zakonne

07.08.1922 (czasowe)

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

29.06.1933 (Przemyśldziś: pow. Przemyśl miasto, woj. podkarpackie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

ANTONOWICZKliknij by wyświetlić biografię Ignacy Tadeusz, CZADERNAKliknij by wyświetlić biografię Józef, DOBIASZKliknij by wyświetlić biografię Ignacy, HARAZIMKliknij by wyświetlić biografię Franciszek Ludwik, KOWALSKIKliknij by wyświetlić biografię Józef, NIEMIRKliknij by wyświetlić biografię Władysław, ŚWIERCKliknij by wyświetlić biografię Jan, WOJCIECHOWSKIKliknij by wyświetlić biografię Kazimierz, WYBRANIECKliknij by wyświetlić biografię Józef

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

KL Auschwitz (nr więźnia: 17340Kliknij by wyświetlić biografię): Niemiecki niem. Konzentrationslager (pl. obóz koncentracyjny) KL i niem. Vernichtungslager (pl. obóz zagłady) VL Auschwitz w okolicy Oświęcimia, założony przez Niemców 27.01.1940 na ówczesnym terytorium Niemiec (najpierw w niem. Provinz Schlesien — Prowincji Śląsk; a od 1941 niem. Provinz Oberschlesien — Prowincja Górny Śląsk). KL Auschwitz był początkowo obozem głównie dla Polaków, od 1942 stał się miejscem zagłady europejskich Żydów. W skład kompleksu obozów koncentracyjnych KL Auschwitz wchodził znajdujący się zaraz obok niem. Vernichtungslager (pl. obóz zagłady) VL Auschwitz II Birkenau, gdzie Niemcy zamordowali nawet do ponad miliona ludzi, głównie Żydów, w komorach gazowych. Przez KL Auschwitz przeszło ponad 400 kapłanów i osób zakonnych, z których ok. 40% zostało zamordowanych (większość z nich to Polacy). (więcej na: en.auschwitz.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.07.06])

Kraków (Montelupich): Krakowskie więzienie karne, w czasie okupacji zarządzane przez Niemców — od 28.02.1941 przez niem. Geheime Staatspolizei (pl. Tajna Policja Państwowa), zwane potocznie Gestapo. W latach 1940‑1944 przeszło przez nie 50,000 więźniów, głównie Polaków i Żydów. Część z nich przetransportowano dalej, zazwyczaj do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, część została zamordowana jeszcze w więzeniu. Po zakończeniu działań wojennych więzienie wykorzystywane przez UB — polską jednostkę rosyjskiego NKWD — jako więzienie dla polskiej partyzantki niepodległościowej, z których część zesłano do więzień i niewolniczych obozów pracy w Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.17])

Aresztowania 23.05.1941 (Kraków): 23.05.1941 Niemcy aresztowali w Krakowie 10 oo. salezjanów (dwóch innych zostało aresztowanych kilka dni wcześniej; dwóch aresztowano kilka dni później w Kielcach). Jako powód podawano współpracę z polskimi organizacjami niepodległościowych (część Polskiego Państwa Podziemnego) oraz pomoc udzielaną ukrywającym się polskim żołnierzom. Wszystkich przewieziono do więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie, a następnie do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, z których tylko dwóch przeżyło. Pozostali zostali w większości w okrutny sposób zamordowani. (więcej na: cejsh.icm.edu.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno‑terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Powstała w rezultacie paktu Ribbentrop‑Mołotow w sensie politycznym odtwarzać miała niemiecki pomysł z 1915 (po klęsce Rosjan w bitwie pod Gorlicami w 05.1915 w czasie I wojny światowej) utworzenia polskiej enklawy w ramach Niemiec (także wówczas zwana Generalnym Gubernatorstwem). Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwana formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop‑Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‑niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‑Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‑Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‑niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
bws.sdb.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.05.30], www.harmeze.franciszkanie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.12.28], www.meczennicy.pelplin.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05]
bibliograficzne:
„Towarzystwo Salezjańskie w Polsce w warunkach okupacji 1939‑1945”, o. Jan Pietrzykowski SDB, Instytut Pamięci Narodowej IPN, Warszawa, 2015
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.salon24.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.11.07], bsip.miastorybnik.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2020.05.25], www.bj.uj.edu.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04], www.harmeze.franciszkanie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.03.21]