Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
„BIAŁA KSIĘGA”
Martyrologium duchowieństwa — Polska
XX w. (lata 1914 – 1989)
dane osobowe
status
Sługa Boży
nazwisko
MACHAY
imiona
Ferdynand
funkcja
ojciec zakonny
wyznanie
Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]
zakon
Kongregacja Oratorium św. Filipa Neri (filipini - COr)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2012.11.23]
diecezja / prowincja
diecezja tarnowska
więcej na: www.diecezja.tarnow.pl [dostęp: 2013.05.19]
data i miejsce śmierci
05.06.1940
Nowy Wiśnicz
pow. Bochnia, woj. małopolskie, Polska
alt. daty i miejsca śmierci
08.06.1940, 18.06.1940
szczegóły śmierci
Po niemieckim i rosyjskim najeździe na Rzeczpospolitą w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, zgłosił się do posługi w szpitalu w Tarnowie. Tam aresztowany przez Niemców 29.09.1939. Po 12 dniach przesłuchań w siedzibie Gestapo w Tarnowie, gdzie został pobity, przetrzymywany w więzieniu w Tarnowie. Następnie 21.10.1939 przewieziony do więzień w Krakowie (przy ul. Montelupich) i od 14.05.1940 w Nowym Wiśniczu. Torturowany. Rozstrzelany, w odwet za ucieczkę jednego z żydowskich więźniów — wraz z 10 innymi więźniami: 5 Polakami i 5 Żydami — w wąwozie w lesie Brzezinka ok. 500 m od więzienia.
przyczyna śmierci
zbiorowy mord
sprawstwo
Niemcy
data i miejsce urodzenia
09.12.1914
Jabłonka
pow. Nowy Targ, woj. małopolskie, Polska
prezbiterat (święcenia)/
ordynacja
29.06.1938
szczegóły posługi
kapelan szpitala w Tarnowie (1939), b. student teologii i filozofii Diecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownym w Tarnowie (do 1938), w Zgromadzeniu w domu zakonnym w Tarnowie od 1933
miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)
Wiśnicz: Więzienie karne założone — po I zaborze Polski przez cesarza austriackiego, Józefa II — w byłym klasztorze karmelitów bosych w Nowym Wiśniczu k. Bochni. W czasie II wojny światowej Niemcy początkowo, przed otwarciem obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, założyli w nim obóz koncentracyjny dla aresztowanych Polaków. Przetrzymywano w nim, przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych, w szczególności KL Auschwitz, wielu podejrzanych o współpracę z Polskim Państwem Podziemnym. W nocy 26‑27.07.1944 oddział Armii Krajowej AK przeprowadził atak na więzienie i uwolnił 128 polskich więźniów „politycznych”. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.10])
Kraków (Montelupich): Krakowskie więzienie karne, w czasie okupacji zarządzane przez Niemców — od 28.02.1941 przez niem. Geheime Staatspolizei (pl. Tajna Policja Państwowa), zwane potocznie Gestapo. W latach 1940‑4 przeszło przez nie 50,000 więźniów, głównie Polaków i Żydów. Część z nich przetransportowano dalej, zazwyczaj do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, część została zamordowana jeszcze w więzeniu. Po zakończeniu działań wojennych więzienie wykorzystywane przez UB — polską jednostkę rosyjskiego NKWD — jako więzienie dla polskiej partyzantki niepodległościowej, z których część zesłano do więzień i niewolniczych obozów pracy w Rosji. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.17])
Tarnów: Niemieckie więzienie i areszt śledczy, wykorzystywane przez Niemców jako areszt tymczasowy przed wysłaniem do obozów koncentracyjnych, np. KL Auschwitz. (więcej na: www.sw.gov.pl [dostęp: 2013.08.17])
Sonderaktion Krakau: Niemiecka akcja pacyfikacyjna, w ramach „Intelligenzaktion” przeciwko inteligencji krakowskiej, przeprowadzona w latach 1939‑40. 06.11.1939 Niemcy aresztowali 183/4 profesorów krakowskich uczelni, głównie Uniwersytetu Jagiellońskiego i wywieziono ich, poprzez więzienie Montelupich w Krakowie, do obozu koncentracyjnego KL Sachsenhausen. 4 dni później, 10.11.1939, Niemcy aresztowali 25 jezuitów z Kolegium Krakowskiego. Osadzono ich również w węzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie, a później przetransportowano do obozów koncentracyjnych, gdzie 7 z nich zginęło. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.03.01])
Intelligenzaktion: (pl. „akcja inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. Generalnego Gubernatorstwa, gdzie nosił miano AB‑aktion. W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego Głównego Urzędu SD listy proskrypcyjne Polaków (niem. Sonderfahndungsbuch Polen), uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Znalazły się na niej nazwiska 61,000 Polaków. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50 tys. nauczycieli, księży, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.03.01], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.10.04])
Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])
źródła
osobowe:
www.filipini.gostyn.pl [dostęp: 2013.05.19], www.hagiographycircle.com [dostęp: 2012.11.23], pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.01.28]
oryginalnych zdjęć:
ferdynand.filipini.eu [dostęp: 2016.05.30], www.kurierorawski.pl [dostęp: 2016.05.30], ferdynand.filipini.eu [dostęp: 2016.05.30], www.kurierorawski.pl [dostęp: 2016.05.30], www.kurierorawski.pl [dostęp: 2016.05.30]
Jeśli na Pana/Pani urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlook, opisanych m.in. w Wikipedii — proszę spróbować wybierając link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl do Kustosza/Administratora za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
MARTYROLOGIUM: MACHAY Ferdynand
Powrót do przeglądania życiorysu: