funkcja

ojciec zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zakon Braci Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel OCarmwięcej na
www.karmelici.pl
[dostęp: 2012.11.23]
(i.e. Karmelici, Karmelici Trzewiczkowi)

diecezja / prowincja

archidiecezja lwowskawięcej na
www.rkc.lviv.ua
[dostęp: 2013.05.19]
ordynariat polowy Wojska Polskiegowięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.12.20]

data i miejsce
śmierci

08.05.1944

Monte Cassinok. Cassino
dziś: prow. Frosinone, reg. Lacjum, Włochy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksplozja

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce
urodzenia

04.12.1904

Brodydziś: grom. Brody miasto, rej. Złoczów, obw. Lwów, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

śluby zakonne

04.09.1922 (ostatnie)

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

17.12.1927 (Rzymdziś: prow. Rzym, reg. Lacjum, Włochy
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31])

szczegóły posługi

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

Ewakuacja armii gen. Andersa do Iranu: W 08‑09.1941 miała miejsce brytyjsko‑rosyjska inwazja na Iran (tzw. „Operacja Y”). 17.09.1941 do Teheranu weszły wspólnie wojska brytyjskie i rosyjskie. Gdy gen. Anders podjął decyzję o wyprowadzeniu wojsk polskich z Rosji od 12.03.1942 do 09.1942 do Iranu wyjechało łącznie 75,003 wojskowych i 41,128 cywili, w tym ok. 20,000 dzieci, polskich ofiar rosyjskich deportacji, więzień i obozów koncentracyjnych. Jedną z baz tranzytowych był Meszhed, w północnym Iranie, w rosyjskiej strefie okupacyjnej, przez który przeszło 2,694 osób, głównie cywili, w tym 1,704 dzieci (opiekowała się nimi m.in. Maria Anna Tyszkiewicz ps. Hanka Ordonówna, słynna przedwojenna piosenkarka). Tam też na wydzielonym fragmencie cmentarza ormiańskiego pochowano 29 polskich uchodźców, w tym 16 wojskowych — ofiar wypadków samochodowych na niebezpiecznej trasie z Rosji oraz wyniszczeń i wycieńczeń po przeżyciach z Rosji. Razem w Iranie zmarło 600 polskich żołnierzy, „43 junaków, 17 junaczek, 13 ochotniczek Pomocniczej Służby Kobiet i 2 siostry Czerwonego Krzyża”… (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.05.30])

ITŁ SewDwińŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‑Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Северо‑Двинский (pl. Północno‑Dwiński) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą w Wielsku w obw. archangielskim, gdzie więźniowie m.in niewolniczo pracowali przy budowie linii kolejowej Konosza‑Kotłas. Założony 25.09.1940 i zamknięty 04.09.1946 (więźniów włączono do innego obozu). Wśród więźniów było wielu Polaków zesłanych przez Rosjan po rosyjskim ataku 17.09.1939 na Polskę i rozpoczęciu II wojny światowej. W szczytowym okresie — po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan — przetrzymywano w nim ponad 40,000 więźniów: e.g. 42,117 (01.07.1941); 34,425 (01.01.1942); 20,663 (01.01.1943).

PPŁp KotłasŁag: Rosyjski ros. Пересыльно‑Перевалочный Лагпункт (pl. Obóz Transferowy i Przeładunkowy) PPŁp ros. Котласский (pl. Kotłaskij) — obóz przejściowy (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą w miejscowości Kotłas w obw. archangielskim Założony 06.06.1931 jako podobóz obozu koncentracyjnego ITŁ UstWymŁag1, 05.03.1932‑31.07.1932 samodzielny podobóz Gułagu, następnie do 09.05.1938 podobóz obozu ITŁ UchtPeczŁag, ponownie do 14.05.1940 samodzielny podobóz Gułagu, do 27.10.1943 podobóz zarządzany przez ministerstwo Transportu Kolejowego, do 29.07.1945 jako część obozu koncentracyjnego rolniczego PPŁp KotłasŁag. Od 29.06.1945 PPŁp KotłasŁag funkcjonował jako podobóz obozu koncentracyjnego ITŁ SewPeczŁag, zajmujący się wyłącznie produkcją żywności. Więźniowie niewolniczo pracowali przy składowaniu i transporcie towarów do i z obozów koncentracyjnych w rep. Komi, materiałów budowlanych dla Północno‑Peczorskiej Magistrali Kolejowej, a po przekształceniu obozu 27.10.1943 w obóz rolniczy przy produkcji żywności, etc. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 9,000 000 więźniów: e.g. 8,073 (01.07.1940); 8,716 (01.01.1943); 8,629 (01.01.1944); 6,207 (01.01.1945), wśród których było wielu Polaków. Jako podobóz przeładunkowy zakończył działalność w 1945, natomiast jako obóz rolniczy w 1956. (więcej na: old.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2024.04.08])

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‑трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‑Bałtycki (1931‑1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‑каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Moskwa (Butyrki): Przejściowe i śledcze. ciężkie więzienie w Moskwie — dla tzw. więźniów politycznych — w którym Rosjanie przetrzymywali i zamordowali tysiące Polaków. Założone prawd. w XVII w. W XIX w. przetrzymywano w nim wielu Polaków — uczestników powstań narodowych (1831 i 1863). W czasach komunizmu miejsce internowania politycznych więźniów, głównie przed wysłaniem do rosyjskich obozów pracy niewolniczej Gułag. W 1937‑8, podczas wielkich prześladowań, jednorazowo w więzieniu przetrzymywano do 20,000 ofiar (ok. 170 na celę). Tysiące zostało zamordowanych. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Moskwa (Łubianka): Siedziba zbrodniczej rosyjskiej organizacji Czeka, a następnie GPU i NKWD (później MWD i KGB) oraz więzienie (w piwnicach budynku, z 118 celami w 1936, z których 94 było pojedynczymi — razem w więzieniu jednorazowo przetrzymywano do ok. 350 więźniów, w tym ok. 2,857 w 1937) w Moskwie przy Placu Łubiańskim, gdzie Rosjanie przesłuchiwali i zamordowali wielu więźniów politycznych. Większość więźniów po śledztwie była przewożona do innych moskiewskich więzień, e.g. Butyrki. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04])

KŁW Kozielsk: Rosyjski ros. Концентрационный Лагерь для Военнопленных (pl. Jeniecki Obóz Koncentracyjny) KŁW, zarządzany przez ludobójczą rosyjską organizację NKWD, dla Polaków aresztowanych po najeździe w 1939, fukcjonujący w latach 1939‑1940 w Kozielsku — na terenie XVIII wiecznego prawosławnego Stauropigialnego Optyńskiego Monasteru pw. Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni, zamkniętego i zrabowanego przez rosyjskich bolszewików w 1923. W 04.1940 przetrzymywano w nim ok. 4,594 osoby, którzy zostali następnie — w ramach realizacji decyzji rosyjskich władz o eksterminacji dziesiątków tysięcy polskiej inteligencji i wojskowych — zamordowani w Katyniu. Wśród jeńców był jeden kontradmirał Polskiej Marynarki Wojennej, czterech generałów, ok. 100 pułkowników i podpułkowników, ok. 300 majorów i ok. 1000 kapitanów i rotmistrzów Wojska Polskiego. Ok. połowy stanowili oficerowie rezerwy, wśród których było m.in. 21 profesorów, docentów i wykładowców szkół wyższych, ponad 300 lekarzy, kilkuset prawników, kilkuset inżynierów, kilkuset nauczycieli i wielu literatów, dziennikarzy i publicystów. Była też jedna kobieta, ppor. pilot Janina Lewandowska. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23])

Kijów (Łukianiwska): Rosyjskie więzienie polityczne w Kijowie, w I połowie XX w. prowadzone przez ludobójcze NKWD, określane nieformalnie jako więzienie nr 1, formalnie jako Śledcze Więzienie Nr 13 (SIZO#13). Założone w początkach XIX w. W XX w., za czasów sowieckich, cerkiew więzienna przekształcona została na kolejny blok cel. W czasach władzy J. Stalina w Rosji przeszło przezeń ponad 25,000 więźniów. (więcej na: en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Ribbentrop‑Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‑niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‑Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‑Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‑niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
www.krakow.karmelici.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], cracovia-leopolis.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.01.06], www.cmentarzmontecassino.com.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19]
bibliograficzne:
„Lista strat wśród duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939‑1945”, red. Józef Krętosz, Maria Pawłowiczowa, Opole, 2005
„Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939‑1945”, Maria Pawłowiczowa (red.), ks. Józef Krętosz (red.), Wydawnictwo Świętego Krzyża, Opole, 2007
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.krakow.karmelici.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20], polskiecmentarzewewloszech.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.05.20], www.bj.uj.edu.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.05.19], www.katedrapolowa.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.01.16]