funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

diecezja łuckawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]
archidiecezja gnieźnieńska i poznańska (aeque principaliter)więcej na
www.archpoznan.pl
[dostęp: 2012.11.23]
diecezja kamienieckawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]
diecezja łucko‐żytomierska (aeque principaliter)więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]

honorowe wyróżnienia

prałatwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]
kanonik honorowywięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14] (katedra łuckawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14])

data i miejsce
śmierci

06.09.1950

ITŁ KarŁagsieć obozów pracy niewolniczej GuŁAG
dawn.: Spasskij Zawod
dziś: Spassk, obw. karagandyjski, Kazachstan
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]
ru.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

alt. daty i miejsca
śmierci

ITŁ KarŁagsieć obozów pracy niewolniczej GuŁAG
dziś: obw. karagandyjski, Kazachstan
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2022.01.09]

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

eksterminacja

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce
urodzenia

1879

Latyczówdziś: grom. Latyczów, rej. Płoskirów/Chmielnicki, obw. Płoskirów/Chmielnicki, Ukraina
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

1908

szczegóły posługi

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

Zesłanie: Jedna ze standardowych represji rosyjskich. Skazańców zawożono zazwyczaj do niewielkiej miejscowości — na Syberii, na północy, na dalekim wschodzie — wyrzucano z wagonu czy wozu, i pozostawiano bez środków do życia, samym sobie. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])

ITŁ KarŁag: Rosyjski ros. Исправи́тельно‐Трудово́й Ла́герь (pl. Poprawczy Obóz Pracy) ITŁ ros. Карагандинский (pl. Karagandyjskij) — obóz koncentracyjny i niewolniczej pracy przymusowej (w ramach kompleksu Gułag) — z siedzibą w mieście Karaganda, w obwodzie karagandyjskim w Kazachstanie. Założony 17.09.1931. Jeden z największych w kompleksie Gułag. Obejmował obszar 300 na 200 km, z centrum w miejscowości Dołynka, ok. 45 km od Karagandy. Jednym z zadań była uprawa żywności, w szczególności hodowla zwierząt, dla powstających centrów wydobycia węgla i przemysłu ciężkiego w Kazachstanie. Więźniowie niewolniczo pracowali w warsztatach obozowych (przy obróbce metali, drawna, krawieckich), przy produkcji materiałów budowalnych, w hucie szkła, cukrownie, suszarni warzyw, w kopalniach węgla kamiennego, wydobyciu wapienia, w rybołówstwie. W szczytowym okresie przetrzymywano w nim ok. 65,000 więźniów: e.g. 45,798 (01.01.1943); 50,080 (01.01.1944); 53,946 (01.01.1945); 60,745 (01.01.1947); 63,555 (01.01.1948); 65,673 (01.01.1949); 54,179 (01.01.1950); 45,675 (01.01.1951). Razem przez obóz przeszło ok. 1,000,000 osób, w tym wiele kobiet i dzieci. Wiele zginęło. Zakończył działalność 27.07.1959. (więcej na: ru.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.10.13])

Gułag: Akronim Gułag pochodzi od ros. Главное управление исправительно‐трудовых лагерей и колоний (pl. Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy). Sieć rosyjskich obozów koncentracyjnych niewolniczej pracy przymusowej formalnie założony został decyzją najwyższych władz rosyjskich 27.06.1929. Kontrolę przejęło OGPU, poprzednik ludobójczego NKWD (od 1934) i MGB (od 1946). Poszczególne łagry (obozy) powstawały często w oddalonych, słabo zaludnionych obszarach, na których budowano ważne dla rosyjskiego państwa obiekty przemysłowe lub transportowe. Modelem stała się pierwsza „wielka budowa komunizmu”, czyli Kanał Białomorsko‐Bałtycki (1931‐1932), a za twórcę ukształtowanego tam systemu wykorzystania niewolniczej pracy przymusowej w ramach Gułagu, uznawany jest Naftali Frenkel, żydowskiego pochodzenia, który przeszedł do historii jako autor zasady „Z więźnia musimy wycisnąć wszystko w ciągu pierwszych trzech miesięcy — potem nic nam po nim”. Miał być twórcą, wg Aleksandra Sołżenicyna, tzw. „systemu kotłów”, czyli uzależnienia racji żywnościowych od wypracowania określonej liczby procent normy. W zarządzanym przez niego obozie ITŁ BelBałtŁag ukuto pojęcie ZEK — więzień — i.e. ros. заключенный‐каналоармеец (pl. kanałowy żołnierz), które przyjęło się jako określenie więźnia rosyjskich obozów niewolniczej pracy przymusowej. Jednorazowo w obozach Gułag przetrzymywano do 12 mln więźniów, czyli ok. 5% ludności Rosji. Sołżenicyn w książce „Archipelag GUŁag” szacował, że w Gułag do 1956 uśmiercono ok. 60 mln ludzi. Formalnie rozwiązany 20.01.1960. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.05.09])

Proces 05.06.1945: Po zdobyciu 02.02.1944 Łucka i wygonieniu Niemców rozpoczęła się kolejna okupacja rosyjska. Niecały rok później, 03‐04.01.1945, rosyjskie ludobójcze NKWD aresztowało w Łucku ordynariusza diecezji łuckiej, bpa Adolfa Piotra Szelążką wraz kilkoma innymi kapłanami oraz z całą kapitułą biskupstwa łuckiego — z których wielu w czasie okupacji niemieckiej wspomagało rodziny aresztowanych Polaków, ratowało dzieci żydowskie i ukrywało je w rodzinach katolickich, w czasie ludobójstwa wołyńskiego wspomagało ludność polską uciekającą przed atakami ludobójczej ukraińskiej organizacji OUN/UPA, dożywiało rosyjskich jeńców sowieckich przetrzymywanych w lokalnym obozie jenieckim i masowo umierająch z głodu. 22.01.1945 wszystkich wywieziono do Kowla, a następnie do Kijowa. Tam śledztwo trwało do 06.1945. 05.06.1945 Rosjanie skazali — z oskarżenia o „zdradę władzy rosyjskiej i szpiegostwo na rzecz Watykanu” — wszystkich 8 przetrzymywanych kapłanów (był wśród nich m.in. bł Władysław Bukowiński) na długoletnie wyroki niewolniczej pracy przymusowej w rosyjskich obozach koncentracyjnych Gułag. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19])

Kijów (Łukianiwska): Rosyjskie więzienie polityczne w Kijowie, w I połowie XX w. prowadzone przez ludobójcze NKWD, określane nieformalnie jako więzienie nr 1, formalnie jako Śledcze Więzienie Nr 13 (SIZO#13). Założone w początkach XIX w. W XX w., za czasów sowieckich, cerkiew więzienna przekształcona została na kolejny blok cel. W czasach władzy J. Stalina w Rosji przeszło przezeń ponad 25,000 więźniów. (więcej na: en.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Łuck: W latach 1939‐1941 więzienie zarządzane przez Rosjan. Po ataku niemieckim w 06.1941 Rosjanie zamordowali w nim ok. 2,000 więźniów. Ponownie wykorzystywane przez Rosjan po 1944. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.03.11])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

Wojna polsko‐rosyjska 1919‐1921: Wojna o niepodległość i granice Rzeczpospolitej. Polska odzyskała niepodległość w 1918, ale o granice musiała walczyć z dawnymi potęgami imperialnymi, w szczególności z Rosją. Rosja planowała wzniecenie rewolucji bolszewickiej w krajach zachodu Europy, co stało się przyczyną rozpętania przez nią w 1920 wojny przeciw Polsce. Pokonana został w bitwie warszawskiej, zwanej „cudem nad Wisłą” (jednej z 10 najważniejszych bitew w historii świata, według niektórych historyków), w 08.1920, dzięki której Polska odzyskała część ziem utraconych w ramach rozbiorów Polski w XVIII w., a Europa ocalona została przed ludobójczym komunizmem. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.12.20])

źródła

osobowe:
christking.infoKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], katolicy1844.republika.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2021.12.19], cathol.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], bazhum.muzhp.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02]
bibliograficzne:
„Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939‐1988”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
„Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917‐1939. Martyrologium”, Roman Dzwonkowski, SAC, wyd. Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, Lublin
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.facebook.comKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2022.07.05], cathol.memo.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2018.09.02], ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]