funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

archidiecezja wileńskawięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2013.05.19]

akademickie wyróżnienia

magister teologii
inżynier rolnictwa

data i miejsce
śmierci

27.06.1941

Taklinowodawn.: Teklenwil
dziś: Mikołajewo, ssow. Mikołajewo, rej. Szumilino, obw. Witebsk, Białoruś
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

alt. daty i miejsca
śmierci

28.06.1941

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Rosjanie

data i miejsce
urodzenia

14.07.1904

Komárnodziś: pow. Komárno, kraj nitrzański, Słowacja
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

alt. daty i miejsca
urodzenia

Komáromdziś: kom. Komárom‐Esztergom, Węgry
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

1934

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

KUKSEWICZKliknij by wyświetlić biografię Franciszek

miejsca zagłady
nazwy obozów
(+ nr więźnia)

„Marsz śmierci” Berezwecz‐Taklinowo: Po niemieckim ataku 22.06.1941 na uprzedniego sojusznika, Rosjan, w nocy z 23 na 24.06.1941 Rosjanie rozstrzelali część więźniów przetrzymywanych w Berezweczu (więzienie nr 28) — do ok. 800 więźniów (wcześniej, od 1939 do 1941, w tym więzieniu Rosjanie zamordowali ok. 500‐800 osób) Resztę pognali w kierunku Witebska. Podczas 120 km marszu wielu więźniów zginęło z wyczerpania, głodu i pragnienia. Wielu zostało zamordowanych przez konwojentów. 28.06.1941 po przekroczeniu rzeki Dźwiny po moście k. Ułły, który następnie został zbomardowany przez samoloty niemieckie (kolumna nie była atakowana), w pobliżu kołchozu Taklinowo (niedaleko wsi Mikałajewa), Rosjanie rozstrzelali z karabinów maszynowych prawie wszystkich pozostałych. Rannych dobijano strzałem pistoletu, bagnetem lub ciosem kolby karabinowej. Razem według różnych szacunków rosyjskiej ludobójstwo pochłonęło ok. 1,500‐4,000 więźniów, głównie Polaków. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2017.05.20])

Berezwecz: W klasztorze bazylianów Rosjanie urządzili w 1939 więzienie, głównie dla Polaków. W 1941, po ataku niemieckim, Rosjanie wymordowali w nim setki więźniów, kilka tysięcy zostało zamordowanych podczas ewakuacji więźniów w głąb Rosji. Po agresji niemieckiej więzienie było wykorzystywane dalej przez nowego okupanta. Więźniów, róźnej narodowości, obywateli polskich, mordowano w samym klasztorze i na terenie pobliskiego lasu Borek. Zamordowano ok. 27,000 ofiar. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.rp.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.10.05])

Masakry 06.1941 (NKWD): Po ataku niemieckim 22.06.1941 na tereny okupowane przez Rosjan i w konsekwencji na Rosję, przed paniczną ucieczką, Rosjanie wymordowali — zgodnie z ludobójczym rozkazem rosyjskiego ministra spraw wewnętrznych Wawrzyńca Berii wydanym 24.06.1941 wymordowania wszystkich więźniów (formalnie „skazanych” za „działalność kontrrewolucyjną”, „działalność antyrosyjską”, sabotaż i dywersję, oraz więźniów politycznych „w śledztwie”) przetrzymywanych w więzieniach NKWD na terenach okupowanej przez Rosję przedwojennej Polski, Litwy, Łotwy i Estonii — ok. 40,000‐50,000 osób. Dodatkowo Rosjanie wymordowali tysiące osób, zatrzymanych już po niemieckim ataku, uznając ich za „wrogów ludu” — osoby te w większości nie były ujęte w rejestrach więziennych. Część zamordowana została już w więzieniach, w zbiorowych masakrach, część podczas tzw. „marszów śmierci”, gdy więźniów gnano pieszo na wschód. Po rosyjskiej ucieczce i rozpoczęciu okupacji niemieckiej nastąpiło wiele spontanicznych pogromów lokalnych Żydów, z których znacząca część kolaborowała z Rosjanami i uznana została za współodpowiedzialną za więzienne masakry. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.09.21])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
katolicy.euKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.12.28], www.bialystok.opoka.org.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.04], ru.openlist.wikiKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02], crusader.org.ruKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]
bibliograficzne:
„Martyrologia duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939‐1945”, ks. Tadeusz Krahel, Białystok, 2017
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
ipn.gov.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2019.02.02]