funkcja

kapłan diecezjalny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymskokatolicki) RKwięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.09.21]

diecezja / prowincja

archidiecezja gnieźnieńska i poznańska (aeque principaliter)więcej na
www.archpoznan.pl
[dostęp: 2012.11.23]

data i miejsce
śmierci

09.09.1939

Mielnodziś: gm. Mieleszyn, pow. Gniezno, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

alt. daty i miejsca
śmierci

15.09.1939

szczegóły śmierci

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Niemcy

miejsca i wydarzenia

«Intelligenzaktion»Kliknij by przejść do opisu, Gniezno (Dziekanka)Kliknij by przejść do opisu, Ribbentrop‐MołotowKliknij by przejść do opisu, Encykliki Piusa XIKliknij by przejść do opisu

data i miejsce
urodzenia

06.02.1907

alt. daty i miejsca
urodzenia

Paterekdziś: gm. Nakło nad Notecią, pow. Nakło nad Notecią, woj. kujawsko‐pomorskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2021.12.18]

rodzice

NOWICKI Władysław
🞲 ?, ? — 🕆 ?, ?

🞲 ?, ? — 🕆 ?, ?

prezbiterat (święcenia)
ordynacja

10.06.1933

Poznańdziś: pow. Poznań miasto, woj. wielkopolskie, Polska
więcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2020.07.31]
archikatedra RK pw. Apostołów św. Piotra i św. Pawławięcej na
pl.wikipedia.org
[dostęp: 2014.11.14]

szczegóły posługi

inni związani
szczegółami śmierci

WESOŁOWSKIKliknij by wyświetlić biogram Edmund

miejsca i wydarzenia
opisy

«Intelligenzaktion»: niem. «Intelligenzaktion» (pl. „Akcja Inteligencja”) — niemiecki program eksterminacji polskiej elity, głównie inteligencji oraz warstw przywódczych, przeprowadzony od początku okupacji w 09.1939 do 04.1940, głównie na terenach przyłączonych bezpośrednio do Niemiec, ale także na terenie tzw. niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo), gdzie nosił miano «AB‐aktion». W pierwszej fazie, tuż po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, w trakcie przeprowadzania operacji wojskowych przez niem. Wehrmacht (pl. Siły Zbrojne) i podążające za nim ludobójcze jednostki niem. Einsatzgruppen (pl. Grupy Operacyjne) niemieckiej niem. Sicherheitspolizei (pl. Policja Bezpieczeństwa), i.e. SiPo, i niem. Sicherheitsdienst des Reichsführers SS (pl. Służba Bezpieczeństwa Reichsführera SS), i.e. SD, organizowane przez niem. Reichssicherheitshauptamt (pl. Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy), i.e. RSHA, realizowany pod nazwą niem. Unternehmen „Tannenberg” (pl. „Operacja Tannenberg”) — w oparciu o opracowane przez jednostkę Zentralstelle II/P (Polen) niemieckiego RSHA tzw. niem. Sonderfahndungsliste (pl. Specjalne listy poszukiwanych), i.e. listy proskrypcyjne Polaków, uznawanych za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy. Później realizowany przez cywilne niemieckie władze okupacyjne oraz jednostki ludobójczej niem. Volksdeutscher Selbstschutz (pl. Samoobrona etnicznych Niemców), którego członkami byli niem. Volksdeutsche (pl. etniczni Niemcy), i.e. przedstawiciele mniejszości niemieckiej w Polsce. Wedle rozmaitych źródeł owe listy na początku 09.1939 mogły zawierać dane 61,000‐88,000 „niebezpiecznych” Polaków — acz danych tych nie daje się potwierdzić. Razem w trakcie tego ludobójstwa planowo i metodycznie zamordowano ok. 50,000 nauczycieli, katolickich kapłanów, przedstawicieli ziemiaństwa, wolnych zawodów, działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50,000 zesłano do obozów koncentracyjnych, gdzie przeżył tylko znikomy procent. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2014.10.04])

Gniezno (Dziekanka): Zakład i szpital dla nerwowo i psychicznie chorych w Gnieźnie. W dniach 07.12.1939‐12.01.1940 specjalny oddział niemiecki (specjalna jednostka funkcjonariuszy tajnej policji państwowej w Poznaniu „Sonderkommando SS”), w ramach «Aktion T4», wymordował ok. 1,200 pacjentów szpitala — bezpośrednio przed rozpoczęciem niemieckiej okupacji w szpitalu przebywało 1187 chorych — głównie Polaków i kilku Żydów. Pacjentom dawano zastrzyki ze środkami uspokajającymi i zwiotczającymi — kobietom pod pierś, mężczyznom w ramię — po czym otumanionych wsadzano do wozów ciężarowych — po ok. 40 osób na samochód — i wywożono ze szpitala. Podczas jazdy ofiary zagazowywano spalinami albo trującymi gazami — wozy były wyposażone w specjalne butle z gazem. Część ofiar prawd. zakopano w pobliskich lasach k. wsi Mielno i Nowaszyce i lasach k. Wierzyc. Później nowych pacjentów uśmiercał niemiecki personel — dyrektor, mianowany przed 09.1939, po rozpoczęciu okupacji niemieckiej zaczął mówić wyłącznie w języku niemieckim, zwolnił większość pracowników, a zwłaszcza lekarzy, pielęgniarki i pracowników administracyjnych, których część wraz z rodzinami Niemcy deportowali Generalnego Gubernatorstwa, i zastąpił ich pracownikami niemieckimi — już na miejscu, w szpitalu. Ofiarom robiono śmiertelne zastrzyki, po których szybko umierali. Razem, w latach 1939‐1945 Niemcy wymordowali ok. 3,586 pacjentów szpitala „Dziekanka” — oprócz Polaków i Żydów także Niemców z Hamburga, Nadrenii czy z okolic Berlina. Ofiary zakopane w lasach prawd. w 1943 Niemcy wydobyli i spalili. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.27], www.informacjelokalne.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.12.27])

Ribbentrop‐Mołotow: Ludobójczy rosyjsko‐niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. W sensie politycznym pakt był próbą przywrócenia status quo ante sprzed 1914, z jednym wyjątkiem, a mianowicie „handlową” wymianą tzw. „Królestwa Polskiego”, wchodzącego w 1914 w skład Imperium Rosyjskiego, na Galicję Wschodnią (dzisiejszą zachodnią Ukrainę), w 1914 należącą do Imperium Austro‐Węgierskiego. Galicję, ze Lwowem, mieli przejąć Rosjanie, „Królestwo Polskie” — pod nazwą Generalnego Gubernatorstwa — Niemcy. Wybuchła w rezultacie „wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy‐Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane «Intelligenzaktion», w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko‐niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30])

Encykliki Piusa XI: Wobec powstania w Europie dwóch systemów totalitarnych, które zdawały się ze sobą konkurować, acz więcej było między nimi podobieństw niż sprzeczności, papież Pius XI wydał w 03.1937 (w ciągu 5 dni) dwie encykliki. W wydanej 14.03.1938 „Mit brennender Sorge” (pl. „Z palącą troską”) potępił narodowy socjalizm panujący w Niemczech. Pisał: „Kto idąc za wierzeniami starogermańsko — przedchrześcijańskimi, na miejsce Boga osobowego stawia różne nieosobowe fatum, ten przeczy mądrości Bożej i Opatrzności […], kto wynosi ponad skalę wartości ziemskie: rasę albo naród, albo państwo, albo ustrój państwa, przedstawicieli władzy państwowej albo inne podstawowe wartości ludzkiej społeczności, […] i czyni z nich najwyższą normę wszelkich wartości, także religijnych, i oddaje się im bałwochwalczo, ten […] daleki jest od prawdziwej wiary w Boga i od światopoglądu odpowiadającego takiej wierze”. 19.03.1937 wydał „Divini Redemptoris” (pl. „Boski Odkupiciel”), w której poddał krytyce komunizm rosyjski, materializm dialektyczny i teorię walki klas. Pisał: „Komunizm pozbawia człowieka wolności, a więc duchowej podstawy wszelkich norm życiowych. Odbiera osobie ludzkiej całą jej godność i wszelkie moralne oparcie, z którego pomocą mogłaby się przeciwstawić naporowi ślepych namiętności […] To nowa ewangelia, którą bolszewicki i bezbożny komunizm głosi jako orędzie zbawienia i odkupienia ludzkości”… Pius XI domagał się poddania stanowionego prawa ludzkiego naturalnemu prawu Bożemu, zalecał wcielanie w życie ideału państwa i społeczeństwa chrześcijańskiego, i wzywał katolików do oporu. Dwa lata później narodowo socjalistyczne Niemcy i komunistyczna Rosja porozumiały się i wywołały II wojnę światową. (więcej na: pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28], pl.wikipedia.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2023.05.28])

źródła

osobowe:
www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], www.archiwum.archidiecezja.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2013.08.10], www.piastowskakorona.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], gimmieleszyn.superszkolna.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30]
bibliograficzne:
„Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939‐1945”, Wiktor Jacewicz, Jan Woś, tom I‐V, Akademia Teologii Katolickiej, 1977‐1981
pierwotnych (oryginalnych) zdjęć:
www.wtg-gniazdo.orgKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2012.11.23], gimmieleszyn.superszkolna.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2015.09.30], www.kronikisredzkie.plKliknij by spróbować wyświetlić stronę
[dostęp: 2016.08.14]