Rzymskokatolicka Parafia ¦w. Zygmunta w S³omczynie

 

¦w. Zygmunt

 

 

powrót

Wielki Pi±tek - Liturgia Mêki Pañskiej

To dzieñ mêki i ¶mierci Chrystusa. Ko¶ció³ rozmy¶la nad mêk± swojego Pana i Oblubieñca, adoruje krzy¿, wstawia siê do Boga za zbawienie ca³ego ¶wiata. Chrze¶cijanie zachowuj± post (tylko jeden posi³ek do syta) i wstrzemiê¼liwo¶æ od pokarmów miêsnych. Wed³ug dawnej tradycji Ko¶cio³a, tego dnia nie sprawuje siê Eucharystii. W ko¶cio³ach odbywaj± siê nabo¿eñstwa Drogi Krzy¿owej i gorzkich ¿alów. Nie powinny one jednak przes³oniæ najwa¿niejszej celebracji. Centralnym momentem dnia jest Liturgia Mêki Pañskiej, któr sprawuje siê j± zwykle wieczorem.

Kiedy stajemy wobec Krzy¿a, na którym Jezusa Chrystus odda³ ¿ycie za zbawienie ¶wiata, milczenie wydaje siê bardziej stosowne od s³owa. Dlatego liturgia Wielkiego Pi±tku jest pe³na powagi, skupienia i ciszy. A swoj± pe³niê znajduje w adoracji Krzy¿a. Kiedy celebrans podnosi ods³oniêty Krzy¿, Ko¶ció³ milknie. Cisza staje siê modlitw±. Przestajemy modliæ siê jêzykiem. Patrzymy i zaczynamy modliæ siê sercem.

Wszystko zaczyna siê nietypowo. Ministranci i kap³ani wychodz± w ciszy do o³tarza. Nie poprzedza ich dzwonek, nie ¶piewa siê ¿adnej pie¶ni. S³ychaæ tylko ich kroki. Po doj¶ciu do o³tarza kap³an nic nie mówi. Po prostu pada na twarz. Wszyscy obecni w Ko¶ciele klêkaj±. Wobec zbawczej ¶mierci Jezusa wszelkie s³owa s± nieodpowiednie. W tej chwili cisza mówi znacznie wiêcej. Dzi¶ wspominamy zbawcz± mêkê i ¶mieræ Bo¿ego Syna, Jezusa Chrystusa. W Jego ranach jest nasze zdrowie...

Chwilê pó¼niej, po krótkiej modlitwie rozpoczyna siê Liturgia S³owa. Pierwsze czytanie to tekst z Ksiêgi proroka Izajasza. Kilka wieków przed wydarzeniami dzi¶ wspominanymi ten prorok mówi³ o nich wskazuj±c, ¿e Mesjasz bêdzie cierpia³ za nasze grzechy. W drugim czytaniu, z listu do Hebrajczyków, jego autor przypomina nam, ¿e naszemu Arcykap³anowi znany jest nasz ludzki los, bo sam zosta³ okrutnie do¶wiadczony. I przez to Jego pos³uszeñstwo dokona³o siê nasze zbawienie. Ewangelia natomiast - dzi¶ opowiadanie o mêce Pana Jezusa wed³ug ¶w. Jana - przypomina nam dok³adnie tamte wydarzenia... Po homilii w bardzo uroczystej modlitwie wstawienniczej Ko¶ció³ poleca Bogu siebie i ca³y ¶wiat, wyra¿aj±c w ten sposób pragnienie samego Chrystusa: aby wszyscy byli zbawieni. Szczególnie przejmuj±ce s± modlitwy o jedno¶æ chrze¶cijan, pro¶ba za niewierz±cych i za ¯ydów.

Kolejn± czê¶ci± wielkopi±tkowego nabo¿eñstwa jest adoracja krzy¿a. Od dwóch tygodni wszystkie krzy¿e w ko¶cio³ach by³y zas³oniête. Dzi¶ ukazuje siê je na powrót wiernym. Kap³an bierze zas³oniêty krzy¿, ods³ania górn± jego czê¶æ i ¶piewa: "Oto drzewo krzy¿a, na którym zawis³o zbawienie ¶wiata", a wszyscy odpowiadaj±: "Pójd¼my z pok³onem" i padaj± na kolana. Po chwili ciszy kap³an ods³ania kolejn± czê¶æ krzy¿a i znów ukazuje nam krzy¿ na którym zawis³ Zbawiciel ¶wiata. A my znowu klêkamy oddaj±c cze¶æ Temu, który za nas poniós³ tê straszn± i hañbi±c± ¶mieræ. Po chwili kap³an powtarza te same s³owa pokazuj±c nam ju¿ ca³y krzy¿. A my klêcz±c wielbimy naszego Zbawiciela. Ksiê¿a, a nastêpnie wszyscy wierni podchodz± do krzy¿a, aby przez przyklêkniêcie i symboliczny poca³unek wyraziæ osobiste przyjêcie odkupienia. Ca³o¶ci towarzyszy ¶piew tradycyjnych pie¶ni.

Adoracja jest dzisiaj najbardziej w³a¶ciw± postaw± ludzi wierz±cych. Podchodzimy do Krzy¿a, aby adorowaæ. Aby adorowaæ Chrystusa Pana, aby adorowaæ Jego ¶wiête rany, w których jest nasze zdrowie. Aby adorowaæ Mi³o¶æ, która nie oszczêdzi³a siebie. Aby adorowaæ Boga, który nie opu¶ci³ zagubionego cz³owieka, ale w³asnego Syna pos³a³, aby w Nim nas odzyskaæ.

Od tej chwili a¿ do Wigilii Paschalnej krzy¿ jest najwa¿niejszym punktem w ko¶ciele. Przyklêka siê przed nim, tak, jak normalnie przyklêka siê przed Naj¶wiêtszym Sakramentem. Po adoracji Krzy¿a z ciemnicy przynosi siê Naj¶wiêtszy Sakrament i wiernym udziela siê Komunii. Po zakoñczeniu adoracji i obrzêdach komunii Naj¶wiêtszy Sakrament w procesji przenosi siê do tzw. grobu. Zwyczaj budowania grobu wywodzi siê z Jerozolimy, gdzie wierni gromadzili siê w kolejnych miejscach, zwi±zanych z mêk± Chrystusa - a¿ po miejsce po¶miertnego spoczynku. Udokumentowane ¶lady istnienia tego obrzêdu w Polsce pochodz± z XIII wieku; znany jest on równie¿ w Austrii i w Bawarii. Pocz±tkowo w grobie sk³adano krzy¿ przykryty czerwonym ornatem; w latach pó¼niejszych umieszczano tam figurê Jezusa. Najistotniejsze jest wszak¿e wystawienie monstrancji z Hosti±, okrytej bia³ym, przezroczystym welonem. Przeniesienie Eucharystii przypomina zdjêcie z krzy¿a i pogrzeb Chrystusa. Ostatnia modlitwa przy grobie wskazuje jednak nadziejê: "Chryste, nasze Zmartwychwstanie i ¯ycie, pod¼wignij nas z grobu grzechów".


 

¦wiête Triduum Paschalne

Wielki poniedzia³ek, wtorek i ¶roda

Wielki Czwartek - Msza Krzy¿ma

Wielki Czwartek - Msza Wieczerzy Pañskiej

Wielki Pi±tek - Liturgia Mêki Pañskiej

Wielka Sobota - "¦wiêconka"

Wigilia Paschalna

Oktawa Wielkanocy
 

powrót