pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. ONUFRY (WIELKI)
(IV w.?)
eremita
patron: mnichów, dorożkarzy, pielgrzymów, tkaczy, prawników, także Monako i Monachium
orędownik: w sprawach wyboru małżonka i posiadania potomstwa
wspomnienie: 12 czerwca
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętym:
Onufry [gr. Ονούφριος, z eg. Wnn-nfr oznaczający: ten, który nieustannie jest dobry] żył w Egipcie w IV (V?) wieku. Apokryfy podają, że był synem perskiego władcy.
Po edukacji w klasztorze w Hermopolis (tradycja podaje, że studiował prawo i filozofię), po jakimś czasie spędzonym w klasztorze, przez ponad 60 lat przebywał samotnie na pustyni w pobliżu Tebaidy w Egipcie.
Podobnie jak św. Pawła Pustelnika odkrył i wsławił św. Antoni Pustelnik, tak Onufrego odkrył św. Pafnucy (Pafnucjusz). O spotkaniu z Onufrym tak pisał: „Cały był pokryty włosami posiwiałymi ze starości, w biodrach przepaska z liści i starej wysłużonej koźlej skóry…” Na pytanie Pafnucego, czy przyjmuje Najświętszy Sakrament, Onufry miał odpowiedzieć: „Anioł przynosi mi kielich z Ciałem i Krwią Chrystusa i serce moje napełnia się wtedy wielką radością…”.
Onufry miał oddać Bogu ducha na ręku Pafnucego (zresztą zapowiadając - przepowiedzianą przez Pana - swą śmierć), następnego dnia po spotkaniu i po całonocnej rozmowie. Umierając miał modlić się „Boże, moją ofiarą jest duch skruszony, pokornym i skruszonym sercem Ty, Boże, nie gardzisz…”
Pafnucy pochował go w szczelinie groty. Sam pragnął w niej pozostać ale, po pochówku Onufrego, ta zawaliła się. Uschła też palma żywiąca Onufrego daktylami. Pafnucy uznał to za znak, że należy o życiu pustelnika powiadomić współbraci…
Według liturgii greckiej śmierć Onufrego miała miejsce 12 czerwca. Rok jest nieznany. Było to jednak zapewne w wieku IV, gdyż za datę śmierci św. Pafnucego zwykło się uznawać rok 380.
Onufry jest przedstawicielem wielkich pustelników pierwszych wieków, takich jak św. Paweł, pierwszy z nich, naśladujący ideał św. Jana Chrzciciela (nazywano ich eremitami [z gr. samotny, opuszczony] lub anachoretami [z gr. wycofać się, uciec]), którzy całe swoje życie spędził samotnie na pustkowiu. Idąc na pustynię, całkowicie poświęcali się Bożej Opatrzności, znosząc nocne chłody, dzienne spiekoty, poszcząc i walcząc z pokusami złego ducha.
Kult św. Onufrego szeroko rozpowszechnił się na Wschodzie i w tamtejszych kościołach Onufry do dziś jest szczególnie czczony. W Konstantynopolu miał on dwie kaplice, wystawione ku jego czci. Także w Rzymie ku czci Onufrego wystawiono kościół.
Arcybiskup Nowogrodu Antoni zaświadczał ok. 1200 r., iż relikwia głowy Onufrego przechowywana była w kościele św. Acindinusa w Konstantynopolu. Obecnie jego relikwie spoczywają w Sutéra, na Sycylii.
Onufry był też czczony na Ziemi Kłodzkiej. Poświęcono mu m.in. kaplice w Stroniu Śląskim (1732 r., obecnie w ruinie) i Pisarach oraz figurę koło kaplicy św. Antoniego w Gorzanowie. Czczony jest także na Podlasiu, w Jabłecznej. Na górze Chełm Beskidu Średniego w gminie Stryszów, znajduje się kamienna figura przedstawiająca świętego Onufrego. Tablica informacyjna datuje ją na XVI lub XVII wiek…
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
włoskich: