św. LEONCJUSZ
(ok. 1016, Konstantynopol – ok. 1073, Rostów Wielki)
biskup i męczennik

patron: Rostowa Wielkiego, Rosji

wspomnienie: 23 maja

wszyscy nasi święci >>

Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętym:

Urodził się ok. 1016 r. Był Grekiem i pochodził z Konstantynopola (niektóre źródła podają, iż pochodził z Kijowa, ale kształcił się w Konstantynopolu).

Powołanie sprowadziło go (miało to miejsce po 1032 r.) na obszary misyjne, do Ławry Pieczerskiej w Kijowie. Tam przez wiele lat żył, wraz z innymi mnichami, w słynnych jaskiniach.

Ok. 1051 r. Leoncjusz (ros. леонтий) został powołany na stanowisko biskupa w Rostowie Wielkim (Rostów Jarosławski), na brzegu jeziora Nero.

Kraj był pogański i działalność ascetycznego biskupa napotkała spory opór, w szczególności ze strony lokalnego pogańskiego szamana (jego imię zachowało się - był nim niejaki Kisza z Rostowa). Nie uniknął napadów i pobić. Wyganiano go też z powierzonego jego pieczy miasta. Ale Leoncjusz dość szybko zaczął odnosić sukcesy i gromadzić wokół siebie pierwszych wiernych. „Ciemność pogaństwa zaczęła się rozjaśniać i światło prawdy przebijać przez mrok” – pisano o jego działalności w Rostowie.

Zaczęła go także otaczać aura „cuda czyniącego”, „uzdrowiciela”, „niezwykłego lekarza”.

20 lat po przybyciu do swojej diecezji, ok. 1073 r., poniósł śmierć w nieznanych bliżej okolicznościach. Być może była to śmierć gwałtowna, ale mogła też być rezultatem złego traktowania przez okolicznych, na wpół jeszcze pogańskich, mieszkańców.

Tradycja nazywa tego apostoła Rostowa „bohaterem-męczennikiem”, oddając mu w ten sposób cześć jako pierwszemu kapłanowi-męczennikowi w Rosji.

Jego nienaruszone ciało odkryte zostało w 1164 r., podczas prac budowlanych nad nową katedrą w Rostowie (poprzednia spłonęła). W 1231 r. zostało przeniesione, na polecenie Wielkiego Księcia Andrzeja Bogolubowa, do odbudowanej katedry i złożone w złotym relikwiarzu. Relikwie otaczano olbrzymią czcią - u grobu Leoncjusza bowiem miały mieć miejsce cudowne uzdrowienia…

Relikwiarz zagrabili w 1609 r. Litwini, ale relikwie ukryto.

Ponownie je odnaleziono w 1884 r. podczas prac wykopaliskowych wokół katedry w Rostowie. Odkryto wtedy dawną świątynię z cennymi freskami na ścianach i ukrytym pod podłogą grobowcem z białego kamienia. Szczątki w nim znalezione przypisano (tak twierdzi część naukowców) właśnie Leoncjuszowi…

Są dziś przechowywane w katedrze w Rostowie, w specjalnym tabernakulum, wraz z relikwiami innych świętych. W miejscu, gdzie znajdował się złoty grobowiec, znajduje się natomiast relikwiarz z ikoną pogrzebową Leoncjusza.

Kult Leoncjusza został zatwierdzony w 1190 r. i ponownie w 1547 r.

Jest jednym z 21 ortodoksyjnych świętych, których w 1940 r. papież Pius XII dozwolił, specjalnym dekretem, czcić w kościele katolickim.

Rozważając posłuchajmy prawosławnej pieśni „Bóg z nami” (psalm proroka Izajasza):

Opracowanie oparto na następujących źródłach:

polskich:

• ILG

angielskich:

• Orthodox Christ Cathedral, Denver
• Butler's Lives of the Saints
• Katedra w Rostowie
• Paradox interactive
• The Banana Republican

norweskich:

• Kirchenlexikon