MATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneMATKA BOŻA NIEUSTAJĄCEJ POMOCYLOGO PORTALU
Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
św. ZYGMUNT: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własne

św. MACIEJ
(1540, Torrehermosa - 1592, Villareal)
apostoł

patron: alkoholików, chorych na ospę, stolarzy

wspomnienie: 14 maja

Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych ze świętym:

  • POWOŁANIE św. MACIEJA: ORLEY, Bernaert van (1491/92, Bruksela - 1542, Bruksela), 1512, olejny na desce, Notes: prawa część 'Ołtarza św. Tomasza i św. Macieja', Kunsthistorisches Museum, Wiedeń; źródło: www.khm.at
  • MĘCZEŃSTWO św. MACIEJA: SCHEFFLER, Felix Anton (1701, Mainburg - 1760, Praga), bazylika cysterska, Krzeszów; źródło: www.opactwo.eu
  • MATKA BOŻA z DZIECIĄTKIEM w OTOCZENIU ŚWIĘTYCH (MACIEJ z prawej u góry): DUCCIO di Buoninsegna (ok. 1255, Siena - 1319, Siena), 1308-11, tempera na desce, Museo dell'Opera del Duomo, Siena; źródło: www.christusrex.org
  • PAPIEŻ GRZEGORZ WIELKI i św. MACIEJ: MASOLINO da Panicale (1383, Panicale - 1447, Florencja), ok. 1428-9, Tempera i olejny na poplarze i desce, 126.3x59.1cm, fragm. 'Ołtarza Colonny', uprzednio w Santa Maria Maggiore, Rzym, obecnie National Gallery, Londyn; źródło: www.nationalgallery.org.uk
  • APOSTOŁ (św. MACIEJ lub św. TOMASZ): RIBERA, Jusepe de (1591, Játiva - 1652, Neapol), ok. 1615-19, olejny na płótnie, 62x49.5cm, National Gallery, Londyn; źródło: www.nationalgallery.org.uk
  • św. MACIEJ (lub św. JAKUB) i św. JADWIGA (albo św. Elżbieta lub św. Klara): część tryptyku (ołtarz) z Trzebuni, Muzeum Narodowym w Krakowie, oddział w Pałacu Erazma Ciołka; źródło: commons.wikimedia.org
  • św. MACIEJ: HOECKE, Robert van den (1622, Antwerpia – 1668); źródło: www.artandarchitecture.org.uk
  • św. MACIEJ: pomnik, klasztor w Trewirze; źródło: www.traditioninaction.org
  • św. MACIEJ z KSIĄŻKĄ i HALABARDĄ; JEAN le Tavernier (dz. ok. 1434-60), ok. 1450-60, miniatura na vellum,	w 'Godzinki Filipa Burgundzkiego, Koninklijke Bibliotheek, Haga, źródło: collecties.meermanno.nl

Według tradycjiKlemens Aleksandryjski, EuzebiuszMaciej był jednym z siedemdziesięciu uczniów Jezusa i miał Mu towarzyszyć od chrztu Janowego aż do WniebowstąpieniaDz 1, 21-22. Bezpośrednio po Wniebowstąpieniu Piotr zaproponowałDz 1, 15-26 zgromadzonym braciom, a było ich stu dwudziestu, by wybrali jednego z siebie na następcę zdrajcy, Judasza Iskariota.

Piotr i Apostołowie byli przekonani, że tak jak Stary Testament opierał się na 12 synach Jakuba patriarchy, tak i Nowy Testament w myśli Chrystusa miał się opierać na Jego 12 Apostołach (nie wiedzieli, że Chrystus sam uzupełni później ich liczbę św. Pawłem). Rozstrzyganie spornych spraw przez losowanie było wówczas zwyczajem powszechnie przyjętym. Nie decydowała jednak tu przypadkowość czy jakiś inny wzgląd, ale głęboka wiara w interwencję nadprzyrodzoną Ducha Świętego. Wyraźnie wskazują na to słowa Księcia Apostołów: „Ty, Panie, znasz serca wszystkich, wskaż z tych dwóch jednego, którego wybrałeś”.

Wyselekcjonowano dwóch uczniów: Józefa zwany Barsabasem, oraz Macieja a losowanie wskazało na Macieja. I tak Maciej wstąpił w szeregi Apostołów.

Poza opisem powołania nie ma o Macieju pewnych informacji. Hebrajskie imię teoforyczne Mattithiah (gr. Theodoros lub łac. Adeodatus - dar Jahwe) wskazuje na pochodzenie żydowskie Apostoła.

Według podań Maciej miał głosić Ewangelię najpierw w Judei, potem w Etiopii, wreszcie w Kolchidzie. NicephorusHistoria Eccl. II.40 podaje, że: łac. „Matthias in interiore Æthiopia, ubi Hyssus maris portus et Phasis fluvius est, hominibus barbaris et carnivoris praedicavit Evangelium. Mortuus est autem in Sebastopoli, ibique prope templum Solis sepultus” („Maciej nauczał ewangelię wśród barbarzyńsców i kanibali w Etiopii, w porcie Hyssus u ujścia rzeki Phasis. Zmarł w Sebastopolis i tam został pochowany, w pobliżu świątyni Słońca”)…

Według innej tradycji Maciej miał być ukamienowany i ścięty w Jerozolimie przez Żydówpor. Tillemont, „Mémoires pour servir à l'histoire Eccl. des six premiers siècles”, I, 406-7.

Wśród pism apokryficznych o św. Macieju zachowały się jedynie fragmenty tak zwanej Ewangelii św. Macieja oraz fragmenty łac. „Acta Andreae et Matthiae in urbe anthropophagarum” („Dziejów św. Andrzeja i św. Macieja”), bez większego znaczenia historycznego. Oba pisma powstały w wieku III i mają wyraźnie zabarwienie gnostyckie (za takie, a zatem heretyckie, uznał je papież GelazyDekret Gelazego, VI, 8). Klemens Aleksandryjski (†215), w oparciu o te gnostyckie pisma, zanotowałStromata III.4 zdanie przypisywane Maciejowi: „Musimy walczyć z ciałem, nie nadawać mu wartości, i nic nie czynić, by je dowartościowywać, ale pracować nad doskonałością naszej duszy, poprzez wiarę i wiedzę”.

Relikwie św. Macieja miała odnaleźć - według podania - św. Helena, cesarzowa, matka Konstantyna Wielkiego.

Obecnie przyjmuje się, że cząstki relikwii przechowowywane są m.in. w Rzymie w bazylice Matki Bożej Większej, w Trewirze, w klasztorze św. Macieja, i w kościele św. Justyny w Padwie. Natomiast tradycja grecka jako miejsce przechowywania relikwii św. Macieja przyjmuje zamek Gonio-Apsaros w Gruzji…