Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
bł. WIKTORIA od JEZUSA franciszka agnieszka maria de la Antigua VALVERDE y GONZÁLEZ
(1888, Vicálvaro - 1937, Las Casillas)
męczennica
patronka: Instytutu Kalasancjańskiego Sióstr Boskiego Pasterza
wspomnienie: 13 stycznia
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych z błogosławioną:
Franciszka Agnieszka Maria (hiszp. Francisca Inés Maria) de la Antigua Valverde y González urodziła się 20.iv.1888 r. w Vicálvaro k. Madrytu (dziś jednej z jego 21 dzielnic), w diecezji Madryt.
W Vicálvaro też, w kościele parafialnym pw. Najświętszej Maryi Panny Antycznej (hiszp. Santa María la Antigua), pochodzącym z XIV w. ale zniszczonym przez lewackie bojówki w 1936 r., została przyjęta do Kościoła Powszechnego w sakramencie Chrztu św.
Rodzice byli biednymi robotnikami.
Dzieciństwo spędziła częściowo w sierocińcu – rodzice pracowali w różnych miejscach – w oddalonej o ok. 30 km od Madrytu miejscowości Alcalá de Henares, prowadzonym przez siostry szarytki (hiszp. Las Hijas de la Caridad - HdC), czyli Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego da Paulo (łac. Institutum Puellarum Caritatis S. Vincenti da Paulo – SM). Tam od posługujących w Alcalá de Henares braci pijarów (łac. Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum – OP) otrzymała pierwszą, solidną duchową formację, według wzorca opracowanego przez św. Józefa Kalasancjusza (hiszp. José de Calasanz) (1556/7, Peralta de la Sal – 1648, Rzym), założyciela i pierwszego generała zakonu pijarów…
Odkryła też wówczas własne powołanie i wstąpiła do Instytutu Kalasancjańskiego Sióstr Boskiego Pasterza (hiszp. Instituto calasancio de Hijas de la Divina Pastora - ICHDP), zajmującego się edukacją dzieci, w szczególności ubogich dziewcząt. U wrót klasztoru w Sanlúcar de Barrameda w Andaluzji (hiszp. Andalucía) pojawiła się w iii-iv.1910 r. 28.iv.1910 r. przywdziała habit zakonny i przyjęła imię Wiktorii od Jezusa (hiszp. Victoria del Jesus).
W Sanlúcar de Barrameda też, 16.ix.1911 r., w wieku 23 lat złożyła pierwsze, czasowe śluby zakonne.
Przez kolejne trzy lata przygotowywała się do życia zakonnego w klasztorze w Monóvar, w środkowo-wschodniej Hiszpanii, w prowincji Alicante.
Formację zakończyła złożeniem uroczystych ślubów wieczystych 17.ix.1916 r. w Monforte de Lemos, we wspólnocie autonomicznej Galicji (hiszp. Galicia), w północno-zachodniej Hiszpanii.
Półtorej roku później przeniesiona została z powrotem do Andaluzji, do nowo-założonej fundacji zakonnej w Martos, w prowincji Jaén.
Tam też w 1922 r. została przełożoną społeczności. Pełniła tę rolę przez następne 15 lat, do śmierci, najpierw w Martos, później w latach 1924-31 r. w Sanlúcar de Barrameda, gdzie przed laty wstąpiła do zakonu, i w końcu znów w Martos, do niewielkiego klasztoru.
Nauczała w prowadzonych przez siostry szkołach prac ręcznych, wyszywania, projektowania.
Zapamiętano ją jako prostą, ufną, zaangażowaną, dbającą i bystrą zakonnicę, która wiedziała jak prowadzić chrześcijańską formację swoich podopiecznych, nie zapominając jednocześnie o ich innych potrzebach.
Była niewielka wzrostem i chorowita, więc musiała w pewnym momencie porzucić nauczanie w szkołach. Poświęciła się wtedy w całości formacji dziewcząt – kandydatek do zakonu…
Atmosfera w Hiszpanii zagęszczała się. Lewackie rządy – przetykane co jakiś czas rządami bardziej konserwatywnymi – wprowadzały coraz bardziej anty-katolickie rozporządzania i prawa. Ulice przejmowali bojówkarze wszelkiej lewackiej maści, głównie sponsorowane przez rosyjskich komunistów. Coraz częściej zdarzały się bezpośrednie ataki na kościoły i duchownych…
W dniach 17-19.vii.1936 r. gen. Francisco Franco y Bahamonde (1892, Ferrol – 1975, Madryt) rozpoczął rewoltę. Część wojska hiszpańskiego zbuntowała się. Hasłem hiszp. „En toda España el cielo está despejado” (pl. „Nad całą Hiszpanią niebo jest bezchmurne”), nadanym przez Radio Ceuta w Maroku Hiszpańskim, zaczęła się wojna domowa.
I wówczas, w pierwszym w zasadzie dniu wojny, 18.vii.1936 r., do kaplicy, gdzie podczas Mszy św. modliły się siostry kalasancjuszki wraz z przełożoną, s. Wiktorią, wpadła lewacka bojówka, żądając zakończenia nabożeństwa. I wówczas ta niewielka, wydawałoby się niepozorna, nienawidząca wszelkiego gwałtu, nie mająca wrogów, zakonnica zastąpiła im drogę i zapobiegła zbeszczeszczeniu Najświętszego Sakramentu…
W ciągu następnych dwóch dni szkoła prowadzona przez siostry wielokrotnie była nachodzona przez lewackich bojówkarzy. Zakonnie musiały się chronić w mieszkaniach prywatnych. Namawiano s. Wiktorię, by opuściła miasto i schroniła się gdzieś na wsi. Odmówiła, mówiąc, że nie ucieknie, „dopóki w mieście pozostaje choćby jedna z współsióstr”. Dwie z nich udało się wysłać z powrotem do domów rodzinnych, ale dwie, s. Amparo i s. Sales Baña, pozostały w Martos…
Stały się świadkami zbeszczeszczenia ich kaplicy, rozbicia krucyfiksów i innych statuetek. Widziały, jak lewaccy szaleńcy zawiązali sznur do główki figurki Dzieciątka Jezus i powlekli Go za sobą ulicami miasta, a potem rozstrzaskali. Na szczęście siostrom i tym razem udało się uratować Najświętszy Sakrament…
Wiktoria z dwowa siostrami zamieszkała u znajomej rodziny. Mówiła wówczas: „Jeśli ktoś was o coś zapyta, nie odpowiadajcie. Powiedzcie tylko, że całą odpowiedzialność ponosi siostra przełożona”…
Wielokrotnie musiała pojawiać się przed różnymi rządowymi komitetami, zaświadczając za siostrami, które na chwilę zatrzymano. Pozostając na wolności żyły w zasadzie jak więźniowie – jedyną ich winą była wiara i powołanie…
Jej modlitwy o zachowanie wspólnoty, uratowanie powierzonych jej opiece – jako przełożonej – współsióstr, zostały wysłuchane. Wszystkie przeżyły – oprócz jej samej.
Aresztowana została 12.i.1937 r., w dzień po nalocie lotniczym przeprowadzonym przez wojska gen. Franco. Wiktoria, gdy lewacy pojawili się w mieszkaniu, gdzie przebywały kalasancjuszki, sądziła, iż zamierzali aresztować także dwie pozostałe w Martos współsiostry. Powiedzieć miała wówczas, że „one nic nie zrobiły, cała wina jest po mojej stronie. Ponoszę odpowiedzialność za wszystkie ich czyny”.
Aresztowano tylko Wiktorię. Prawdopodobnie lewacy pragnęli – w ramach akcji represji wobec wszystkich uznawanych za potencjalnie sprzyjających gen. Franco - zatrzymać tylko przełożone kilku zgromadzeń działających w Martos. Dlatego też Wiktorię uwięziono wraz z s. Franciszką od Wcielenia Marią Franciszką (hiszp. Francisca de la Encarnación María Francisca) Espejo y Martos z Zakonu Trójcy Przenajświętszej (łac. Ordo Sanctissimae Trinitatis – OssT), czyli trynitarką, którą pomyłkowo uznano za przełożoną swego zgromadzenia w Martos, oraz s. Izabelą od św. Rafaela, przełożoną miejscowych sióstr Zakonu Świętej Klary (łac. Ordo Sanctae Clarae – OSC), czyli klarysek, i zaprowadzono do miejscowego więzienia.
W nocy 13.i.1937 r., ok. 130, zawieziono je samochodami do maleńkiej miejscowości Las Casillas, ok. 14 km od Martos. Tam rozpoczęła się masakra więźniów.
W pobliżu miejscowego cmentarza siostry musiały najpierw oglądać egzekucję 47 mężczyzn. Następnie i je pogoniono pod mur. Mordercy próbowali je zgwałcić, ale wszystkie trzy broniły się rozpaczliwie uczepiając cmentarnego płotu i tam, tak rozkrzyżowane na sztachetach, zostały zamordowane (albo zastrzelone, albo zakatowane kolbami strzelb).
Jeden z prawców chciał zdjąć s. Wiktorii pierścień ślubów wieczystych z palca. Nie był jednak w stanie – miała nabrzmiałe dłonie. Odciął więc cały palec. Dzięki temu udało się później pierścień odnaleźć i dziś przechowywany jest w zakonie…
Ciała wszystkich pomordowanych wrzucono do rowu.
Podczas ekshumacji przeprowadzonej w 1939 r., po zakończeniu wojny domowej, ciała s. Wiktorii nie udało się jednoznacznie zidentyfikować (choć udało się zidentyfikować w zasadzie nienaruszone ciało wspomnianej trynitarki, s. Franciszki od Wcielenia). Dziś relikwie Wiktorii przechowywane są razem z innymi, niezidentyfikowanymi ofiarami lewackiego szaleństwa, w krypcie sanktuarium Najświętszej Maryi Panny z Martos (hiszp. Nuestra Señora de la Villa de Martos), w domu zakonnym w Martos.
Beatyfikowana została 13.x.2013 r. w Tarragonie, we wspólnocie autonomicznej Katalonii (hiszp. Cataluña), w gronie 522 męczenników wojny domowej w Hiszpanii – wśród nich była też s. Franciszka od Wcielenia - mocą decyzji papieża Benedykta XVI (z 28.vi.2013 r.), przez wysłannika papieża Franciszka, kard. Anioła (wł. Angelo) Amato (ur. 1938, Molfetta), prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych.
Papież Franciszek, w nagranej wypowiedzi, pytał wówczas:
„Kim są męczennicy?”
I odpowiadał:
„Są chrześcijanami, których pokonał Chrystus, uczniami, którzy dobrze się nauczyli znaczenia słów ‘miłości do końca’, co Jezusa z aprowadziło na krzyż. Nie ma miłości cząstkowej, miłości w porcjach. Miłość jest pełnią i jeśli kochać, to kochać do końca. Na krzyżu Jezus czuł wagę śmierci, wagę grzechu, ale w pełni zaufał Ojcu, i przebaczył. Oddał Swe życie bez zbędnych słów.
W miłości Chrystus nas ‘antycypował’: męczennicy naśladowali go w miłości do końca”…
Jak s. Wiktoria od Jezusa…
Popatrzmy też na kilka filmów o życiu i męczeństwie s. Wiktorii od Jezusa Valverde y González (po hiszpańsku):
- „s. Wiktoria od Jezusa”:
- „s. Wiktoria od Jezusa”:
- „Matka Wiktoria”:
Obejrzyjmy film „Krzyż, przebaczenie i chwała”, o lewackiej wojnie z chrześcijaństwem w Hiszpanii (po hiszpańsku):
- cz. I:
- cz. II:
- cz. III:
Pochylmy się nad słowami Ojca św. Franciszka wystosowanymi w związku z beatyfikacją (po hiszpańsku):
Popatrzmy na mapę życia błogosławionej:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
angielskich:
hiszpańskich:
norweskich:
włoskich: