Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
bł. RENAT LEGO
(1764, La Flèche - 1794, Avrillé)
męczennik
patron: diecezji Angers
wspomnienie: 1 stycznia
Łącza do ilustracji (dzieł sztuki) związanych z błogosławionym:
Mateusz Renat Augustyn (fr. Mathieu René Augustin) Lego urodził się 5.x.1764 r. Był starszym bratem Jana Chrzciciela (fr. Jean-Baptiste) Lego. Obaj urodzili się w miejscowości La Flèche, w departamencie Sarthe regionu administracyjnego Kraju Loary.
Renat (pod tym imieniem był znany) został kapłanem diecezji Angers (łac. dioecesis Andegavensis), w departamencie Maine i Loary (fr. Maine-et-Loire), w tym samym regionie Kraju Loary, swe początki mającej w III w. Prawdopodobnie święcenia kapłańskie przyjął w jej stolicy, Angers, w katedrze pw. św. Maurycego (fr. Cathédrale Saint-Maurice d'Angers), z rąk jej ordynariusza, bpa Michała Franciszka (fr. Michel-François) Couët du Vivier de Lorry (1727, Metz – 1803, Paryż).
W 1791 r., dwa lata po wybuchu tzw. rewolucji francuskiej, Renat był wikariuszem swojej pierwszej parafii pw. św. Szczepana (fr. Saint Etienne) w Le Plessis-Grammoire, w departamencie Maine i Loary. Młodszy z braci był jeszcze w seminarium w Angers.
I to wówczas młodzi jeszcze ludzie, jeden tuż po święceniach, drugi jeszcze przed nimi, stanęli przed zasadniczym wyborem – czy złożyć przysięgę na zgodność z uchwaloną 12.vii.1790 r. przez rewolucyjny parlament – Zgromadzenie Narodowe zwane Konstytuantą (fr. Assemblée Nationale Constituante) - tzw. Cywilną Konstytucją Kleru (fr. La loi sur la constitution civile du clergé), czy też nie.
Mocą owej Konstytucji przeprowadzono gruntowne zmiany w strukturze francuskiego Kościoła katolickiego, podporządkowano jego instytucje państwu, zlikwidowano zakony i klasztory (poza zajmującymi się działalnością charytatywną), zabroniono składania ślubów zakonnych we Francji. Własność klasztorów i likwidowanych diecezji (ok. 50) przejęło państwo (ze sprzedaży zrabowanych dóbr kościelnych pokryto deficyt budżetowy). Biskupi i proboszczowie mieli się stać opłacanymi urzędnikami państwowymi. Odtąd to państwo, a nie papież stawało się zwierzchnikiem Kościoła we Francji…
Papież Pius VI (1717, Cesena – 1799, Valence) protestował, a w 1791 r., w dwóch breve: „Quod aliquantum” (10.iii.1791 r.) i „Caritas, quae docente Paulo” (13.iv.1791 r.), uznał postanowienia konstytucji cywilnej za świętokradztwo i herezję, a wszystkich duchownych wezwał do nieskładania przysięgi lub jej odwołania.
Wybór, przed którym stanęli bracia Lego, był więc zasadniczy. Złożenie przysięgi oznaczało bowiem odrzucenie prymatu papieża, i zgodę na stworzenie kościoła francuskiego, czyli herezję i schizmę. A odmowa złożenia była traktowana przez rewolucjonistów jako akt zdrady…
Obaj bracia nie mieli wątpliwości – pozostali wierni Ojcu Świętemu…
Ich odmowa stawiała ich w zasadzie poza prawem. Renat opuścił swoją parafię i udał się wraz z bratem do Rzymu.
Tam Jan Chrzciciel został wyświęcony…
W rodzinnej Francji tymczasem sytacja pogarszała się z dnia na dzień. W ix.1792 r. miały miejsce samosądy – tzw. masakry wrześniowe - w ramach których wymordowano tysiące katolików: papież Pius XI (1857, Desio - 1939, Watykan) 191 z nich ogłosił błogosławionymi. Gdy 22.ix.1792 r. proklamowano republikę, a 21.i.1793 r. ścięto króla Ludwika XVI (1754, Wersal – 1793, Paryż) – jednocześnie rozpoczęła się wojna z Prusami i Austriakami – zbuntowały się niektóre prowincje. Szczególnie tragiczny przebieg miało tzw. powstanie wandejskie, rozpoczęte w 1793 r. w historycznej krainie Wandei (fr. Vendée), niezwykle krwawo tłumione – można powiedzieć, że rewolucyjna metoda tłumienia powstania stała się wzorcem dla następujących po niej, w wieku XIX i XX, ludobójczych praktyt zastosowanych w Turcji wobec Ormian, Polsce i Ukrainie wobec Polaków i Żydów, Rosji wobec różnych narodowości…
Jednocześnie w Paryżu do władzy dochodziła najbardziej ekstremalna, terrorystyczna grupa rewolucyjna skupiona wokół Maksymiliana Marii Izydora (fr. Maximilien Marie Isidore) Robespierre (1758, Arras – 1794, Paryż), w formie Komitetu Ocalenia Publicznego (fr. Comité de Salut Public). Nastał czas państwowego terroru. W każdym mieście zaczęto stawiać gilotyny…
18.vi.1793 r. powstańcza armia wandejska zdobyła Angers. I to wówczas, w 1793 r., obaj bracia, w nadziei prowadzenia normalnej pracy duszpasterskiej, wrócili do rodzinnej diecezji.
Trwało to jednak krótko. Już 10.xii.1793 r. wojska wandejskie opuściły Angers…
Do Angers powróciły władze rewolucyjne. Rozpoczęła się krwawa rozprawa ze wszystkimi uznanymi za zwolenników powstańców. Za takich uznano braci Lego. Obaj zostali 25.xii.1793 r. schwytani i aresztowani.
Przed rewolucyjnym sądem, podlegającym rewolucyjnemu Komitetowi Ocalenia Publicznego, stanęli 1.i.1794 r. Rozprawa trwała krótko. Argumenty nie miały znaczenia, liczyły się tylko rewolucyjne racje. Szybko zapadł wyrok śmierci…
Jeszcze tego samego dnia, w miejscowości Avrillé, niedaleko Angers, zostali zamordowani na gilotynie.
Setki, a może i tysiące kapłanów i zakonników oddało swoje życie w trakcie rewolucyjnego terroru. W Angers i sąsiędnim Avrillé, „kapłani rewolucji” - pod dowództwem takich rewolucyjnych „sędziów” i „adwokatów”, jak Mikołaj (fr. Nicolas) Hentz (1753, Metz – 1830, Filadelfia), i takich deputowanych, jak ogrodnik Maria Piotr Adrian (fr. Marie Pierre Adrien) Francastela (1761-1831) - w ramach represji, w ciągu trzech miesięcy: od i.1794 r. do iv.1794 r., zamordowali w zbiorowych egzekucjach ok. 2,000 osób, kobiet i mężczyzn, młodych i starych. Wspomniany Francastel miał mówić: „Przysięgam, Wandea stanie się pustynią”. Zaiste, w wyniku ludobójczej pacyfikacji przeprowadzonej przez wojska rządowe, śmierć poniosło ok. 170,000 powstańców i ludności cywilnej…
W XIX stuleciu w miejscu mordów w Avrillé powstało niewielkie sanktuarium – kaplica - miejsce pamięci, zwane „Polem Męczenników” (fr. „Champ des Martyrs”).
Obaj bracia, Jan Chrzciciel i Renat, zostali beatyfikowani przez Jana Pawła II, 19.ii.1984 r., w gronie 99 męczenników Angers. Wsród nich znajduje się 85 męczenników zamordowanych podczas masowych zbrodni związanych z tłumieniem powstania wandejskiego - w większości świeckich kobiet…
Papież mówił wówczas:
„Byli pierwszymi męczennikami w diecezji Angers, którzy w czasie rewolucji francuskiej przyjęli śmierć, bo […] pragnęli ‘zachować wiarę i swoją religię’, bo byli członkami Kościoła Katolickiego i kapłanami rzymskimi i odmówili złożenia przysięgi, którą uznawali za schizmatycką, bo nie chcieli opuszczać swojej owczarni. A ich parafianie pozostali wierni swoim pasterzom, Mszom św. przez nich celebrowanym, nabożeństwu ku Maryi i świętym Pańskim.
Bez wątpienia tylko w kontekście wielkich ideologicznych, politycznych i militarnych napięć stało się możliwe oskarżenie ich o zdradę kraju. W uzasadnieniach wyroków oskarżano ich o kolaborację z ‘antyrewolucyjnymi siłami’, co oczywiście zawsze dzieje się w trakcie prawie wszystkich prześladowań, zarówno dawniej jak i dziś […]
Ci męczennicy zaiste proszą nas, byśmy pomyśleli o tysiącach wyznawców, którzy dziś cierpią prześladowania – każdego dnia, na całym świecie – w ukryciu, w cierpieniu, w podobnie straszny sposób. Wołają do nas, bo ich własne cierpienia też wyrastały z braku wolności religijnej, dyskryminacji, niemożności obrony, internowania, skazania na śmierć cywilną, i miały jakże wiele wspólnego ze znoszącymi prześladowania w imię Chrystusa w naszych czasach”…
Popatrzmy też na filmik z pielgrzymki na Pola Masakr w Avrillé:
- „Śladami męczenników z Avrillé”:
Pochylmy się nad słowami Ojca św. Jana Pawła II z 19.ii.1984 r., wygłoszonymi w Watykanie, podczas Mszy św. beatyfikacyjnej (po włosku):
Popatrzmy na mapę życia błogosławionego:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
angielskich:
francuskich:
włoskich: