Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
inne wizerunki
Matki Bożej Armii Krajowej
Niezwykłe polskie wizerunki Matki Bożej
MATKA BOŻA ARMII KRAJOWEJ - POWSTAŃCZA
Czas i miejsce powstania: 1981, Warszawa
Lokalizacja: Warszawa, Londyn
pełna lista
Łącza do niezwykłego wizerunku Matki Bożej (a także wydarzeń z Nim związanych):
W 1981 r., za pierwszej „Solidarności”, w czasie chwilowego oddechu wolności w rosyjskiej republice prl, jeszcze przed stanem wojennym, wprowadzonym przez rosyjskiego najemnika, gen. Jaruzelskiego, emigracyjne koło Armii Krajowej i Fundusz Inwalidów Armii Krajowej w Londynie ogłosiło konkurs plastyczny „Armia Krajowa w sztuce”.
Nadeszło wiele prac. Jedno z wyróżnień przyznano artystce Irenie Stankiewicz (ur. 1925, Puławy), za grafikę przedstawiającą postać Matki Bożej, w chustce na głowie, trzymającej w dłoniach, przy sercu, hełm z domyślnie - grafika była czarno-biała - biało-czerwoną opaską. W lewej części grafiki, na tle ceglanego muru, artystka umieściła duży znak „Kotwicy”, symbol Polski Walczącej - Polskiego Państwa Podziemnego.
Irena Stankiewicz, dziś emerytowana wykładowczyni warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, jest córką oficera - żołnierza wojny polsko-rosyjskiej z 1920 r. - Aleksandra Stankiewicza (1899- 1930, Otwock), zmarłego w 1930 r. brata trzech znanych polskich kapitanów żeglugi wielkiej, z których najsłynniejszym był Mamert Stankiewicz (1889, Mitawa - 1939, Atlantyk), bohater zbioru opowiadań „Znaczy Kapitan” Karola Olgierda Borchardta (1905, Moskwa - 1986, Gdynia). Kpt. Mamert Stankiewicz zginął 26.xi.1939 r. wraz z zatopionym (prawdopodobnie storpedowanym), dowodzonym przez siebie transatlantykiem ORP „Piłsudski” (bliźniaczej jednostki słynnego MS „Batory”). W czasie wojny Irena Stankiewicz zaangażowała się w działalność konspiracyjną, współpracując z partyzantką Armii Krajowej (Inspektoratem Węgrów AK) w lasach wokół wsi Korytnica, ok. 15 km od Węgrowa, na Mazowszu, gdzie przebywała na dworze u swojego wujostwa, rodziny Holder-Egger (w 2009 r. Irena Stankiewicz została honorową obywatelką Korytnicy).
Informacja o tym, że praca p. Stankiewicz została wyróżniona, ukazała się jedynie w paryskiej „Kulturze”. Ale to wystarczyło. Matka Boża Armii Krajowej, coraz częściej zwana Matką Bożą Powstańczą, szybko przyswojona została przez wiele środowisk Armii Krajowej, w szczególności powstańców warszawskich, zarówno w kraju jak i za granicami:
- Kopia Wizerunku wisi w Studium Polski Podziemnej w Londynie.
- Motyw wizerunku Matki Bożej Powstańczej uwieczniony został jako część pomnika upamiętniającego przeprawy przez Wisłę żołnierzy Obwodu Praga AK do walczącej po lewej stronie rzeki powstańczej Warszawy - do jej pozostających w rękach powstańczych dzielnic Czerniakowa i Mokotowa. Pomnik znajduje się na terenie kościoła pw. Świętych Apostołów Jana i Pawła na osiedlu Gocław, części prawobrzeżnej dzielnicy Praga-Południe w Warszawie. Wybudowany został jako wotum za ocalenie życia Ojca św. Jana Pawła II (1920, Wadowice - 2005, Watykan), po zamachu 13.v.1981 r. na jego życie na Placu św. Piotra w Watykanie.
- Autorem pomnika jest architekt Zbigniew Pawelski ps. „Jastrząb” (ur. 1925, Przasnysz), żołnierz batalionu „Ryś” wchodzącego w skład pułku „Waligóra” w Obwodzie VII „Obroża” Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego na Mokotowie, uczestnik przepraw przez Wisłę. Jego drugą część stanowi kapliczka Matki Bożej Akowskiej, wkomponowana w ogrodzenie posesji świątyni. Wewnątrz niej p. Pawelski umieścił metaloplastykę Matki Bożej AK, dzieło rzeźbiarza Jerzego Juczkowicza (ur. 1954, Opole), w formie kraty z symbolami krzyży pnących się ku niebu…
- Matka Boża AK wkomponowana została także w witraż - dar parafii i żołnierzy AK na 60-lecie Powstania Warszawskiego w 2004 r. dla nowo-erygowanego (7.vi.2003 r.) kościoła pw. Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych na osiedlu Chomiczówka w Warszawie. Wykonawcą dzieła jest witrażysta Andrzej Sroka.
- Inna kopia Madonny p. Stankiewicz znajduje się w kaplicy Matki Bożej Akowskiej przy kościele pw. św. Joachima w dzielnicy Sosnowca - Zagórzu. Za sprawą członków sosnowieckiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej mieści się w niej Lapidarium (łac. lapidarius) Żołnierzy Armii Krajowej, czyli miejsce przechowywania pamiątek…
- Matkę Bożą Powstańczą zaadoptował też II Batalion Szturmowy „Odwet” Armii Krajowej, również uczestniczący w Powstaniu Warszawskim na Mokotowie, i umieścił ją na swym sztandarze - współautorem sztandaru był m.in. jeden z kombatantów, Zbigniew Marek Wolak ps. „Szczupak” (1926, Brześć - 2008, Warszawa), wybitny architekt, który - warto o tym pamiętać! - potrafił poświęcić wysokie stanowisko w ONZ nie zgadzając się na współpracę z komunazistowskim UB, a taki warunek mu postawiono…
- W jakimś sensie Matkę Bożą Powstańczą za swoją orędowniczkę przybrało też Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury - Nurt”, zrzeszające kombatantów Zgrupowania Partyzanckiego Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK „Ponury”, ofiarując tkany gobelin z Jej podobizną św. Janowi Pawłowi II podczas spotkania w Castel Gandolfo w ix.1987 r.…
Popatrzmy na Powstanie Warszawskie oczami „Wierszy Baczyńskiego”, w genialnym wykonaniu Ewy Demarczyk, do muzyki Zygmunta Koniecznego:
Posłuchajmy też „Marszu Mokotowa”:
Adresy związane z Wizerunkiem:
Studium Polski Podziemnej
11 Leopold Road
London W5 3PB
Wielka Brytania
Parafia pw. św. Apostołów Jana i Pawła
ul.Kapelanów Armii Krajowej 2
04-046 Warszawa
Parafia pw. Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych
ul. Josepha Conrada 7
01-922 Warszawa
Parafia pw. św. Joachima
ul. ks. J. Popiełuszki 44
41-219 Sosnowiec
Mapa miejsc związanych z Wizerunkiem:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich: