funkcja

brat zakonny

wyznanie

Kościół łaciński (rzymsko-katolicki)
więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2014.09.21]

zakon

Zgromadzenie Najświętszego Odkupiciela (redemptoryści - CSsR)
więcej na: www.redemptor.pl [dostęp: 2012.11.23]

data i miejsce śmierci

06.08.1944

Warszawa
pow. Warszawa miasto, woj. mazowieckie, Polska

szczegóły śmierci

W czasie I wojny światowej powołany do cesarskiego wojska austriacko–węgierskiego. Po niemieckim i rosyjskim ataku na Polskę w 09.1939 i rozpoczęciu II wojny światowej, po wybuchu Powstania Warszawskiego 01.08.1944, zatrzymany przez Niemców 05.08.1944 i następnego dnia zamordowany w zbiorowym mordzie 30 redemptorystów (w ramach ludobójstwa warszawskiej Woli), na terenie składu maszyn rolniczych Kirchmajera i Marczewskiego przy ulicy Wolskiej przez zbrodniczą jednostkę 36 Dywizje Grenadierów SS‑Sturmbrigade „Dirlewanger”, składającą się z Niemców oraz wielu Rosjan, Białorusinów i Ukraińców. Ciała Niemcy następnie spalili.

przyczyna śmierci

zbiorowy mord

sprawstwo

Niemcy

data i miejsce urodzenia

10.11.1878

Siemiechów
gm. Gromnik, pow. Tarnów, woj. małopolskie, Polska

śluby zakonne

02.08.1903 (ostatnie)

szczegóły posługi

zakonnik w klasztorze oo. redemptorystów przy ul. Karolkowej w Warszawie (ok. 1929‑44) — kucharz i organista, b. zakonnik klasztoru Mościska — kucharz i organista

inni związani szczegółami śmierci

BEDNARZ Franciszek (br. Jozafat), BOGACZ Stefan (br. Stefan), DOLEŻAL Ferdynand, DOLIŃSKI Tadeusz, DZIERZGWA Marian, GÓRSKI Edmund, JACHIMOWSKI Tadeusz Julian, KACZEWSKI Franciszek, KALISZEWICZ Antoni, KANIA Józef, KAPUSTA Józef, KOLAK Stanisław (br. Bogumił), KOTYŃSKI Henryk, KRYGIER Mieczysław, KRZYWIŃSKI Stanisław (br. Rafał), KULESZA Stanisław, MAJGIER Franciszek, MALISZ Władysław, MĄCZKA Stanisław, MIKOŁAJSKI Leon (br. Ambroży), MOTYKA Bolesław, MÜLLER Tadeusz, NOWAKOWSKI Jan, PALEWSKI Józef, PONIEWIERSKI Józef (br. Filip), PROTASIEWICZ Teodozy (o. Teofan), RACZKO Rafał, ROMAN Ludwik (br. Korneliusz), RUCIŃSKI Antoni, SANIKOWSKI-DZIEGIEĆ Leonard, SZYMLIK Jan, SZYMSKI Antoni, ŚWIERCZEK Jan Nepomucen, TRZECIAK Stanisław, WERESZCZYŃSKI Bronisław, ZASADNI Franciszek

miejsca zagłady
obozy (+ nr więźnia)

Rzeź Woli: Masowa eksterminacja mieszkańców warszawskich dzielnic Wola i Ochota, dokonana przez Niemców w pierwszych dniach powstania warszawskiego. Ofiarą masakry (szczytowe barbarzyństwo miało miejsce w dniach 05‑07.08.1944) padło od 38 tys. do 65 tys. polskich mężczyzn, kobiet i dzieci. Rzeź — ludobójstwo — stanowiła bezpośrednią realizację rozkazu Adolfa Hitlera, nakazującego zburzenie Warszawy i wymordowanie wszystkich jej mieszkańców, i dokonana została przez niemieckie oddziały SS i kolaborujące z nimi rosyjskie oddziały SS RONA (w skład których wchodzili także Białorusini). (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2021.05.06])

Powstanie Warszawskie: Trwało od 1.08.1944 do 03.10.1944. Było próbą wyzwolenia Warszawy okupowanej przez Niemcy przez Polskie Państwo Podziemne — jedyną taką strukturę na świecie na terenach okupowanych przez Niemcy, efektywnie potajemnie rządzącą w Polsce — i walczące w jego imieniu polskie podziemne jednostki wojskowe, głównie Armii Krajowej (byłego Związku Walki Zbrojnej ZWZ) i Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ). W tym samym czasie Rosjanie zatrzymali front na całej długości, stanęli po drugiej stronie Wisły i bezczynnie przyglądali się zagładzie miasta, zabraniając nawet alianckim samolotom lecącym z pomocą z Włoch międzylądowania na zajętych przez nich terytoriach. W czasie Powstania Niemcy zamordowali ok. 200 tys. Polaków, w większości osoby cywilne. Około 200 duchownych i sióstr zakonnych zginęło w walkach albo zostało zamordowanych przez Niemców, wielu w zbiorowych egzekucjach. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.08.17])

Generalne Gubernatorstwo: Jednostka administracyjno–terytorialna utworzona przez Niemców w 1939 po agresji na Polskę, obejmująca część okupowanego przez Niemcy terytorium Polski, która nie została wcielona bezpośrednio do Rzeszy. Zarządzana przez Niemców do 1945 — do czasu ofensywy rosyjskiej — i stanowiąca część tzw. Wielkich Niemiec — Großdeutschland. Do 31.07.1940 zwane formalnie niem. Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete (pl. Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich) — później już tylko niem. Generalgouvernement (pl. Generalne Gubernatorstwo). Od 07.1941 w jego skład wchodził też dystrykt Galicja. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2013.12.04])

Ribbentrop-Mołotow: Ludobójczy rosyjsko–niemiecki pakt przyjaźni między przywódcą rosyjskim Józefem Stalinem i niemieckim Adolfem Hitlerem, podpisany 23.08.1939 w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych Rosji — Wiaczesława Mołotowa — i Niemiec — Joachima von Ribbentropa — który sankcjonował i był bezpośrednią przyczyną niemieckiego i rosyjskiego najazdu na Polskę i rozpoczęcia II wojny światowej w 09.1939. „Wojna była jedną z największych w historii klęsk i dramatów ludzkości, bo dwie ateistyczne i antychrześcijańskie ideologie: narodowego i międzynarodowego socjalizmu, odrzuciły Boga i Jego piąte przykazanie Dekalogu: Nie zabijaj!” (abp Stanisław Gądecki, 01.09.2019). Ustalenia paktu — wsparte zdradą formalnych sojuszników Polski, Francji i Niemiec, które 12.09.1939 na wspólnej konferencji w Abbeville, zdecydowały o nieudzielaniu pomocy zaatakowanej Polsce i niepodejmowaniu działań zbrojnych wobec Niemiec (co było złamaniem zobowiązań traktatowych z Polską) — zostały sprecyzowane 28.09.1939 w traktacie „o granicach i przyjaźni Niemcy–Rosja”, podpisanym przez tych samych zbrodniarzy. Jednym z jego ustaleń było podzielenie się strefami wpływów w środkowej i wschodniej Europie oraz IV rozbiór Polski. W jednym z tajnych aneksów zapisano: „Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie w odniesieniu do odpowiednich środków w tym celu”. Skutkiem porozumień była seria spotkań między ludobójczymi organizacjami — niemieckim Gestapo i rosyjskim NKWD, na których dyskutowano koordynację wysiłków w celu eksterminacji polskiej inteligencji i warstw przywódczych (w Niemczech zwane Intelligenzaktion, w Rosji przyjęła formę zbrodni katyńskiej). Skutkiem porozumień była śmierć setek tysięcy polskiej inteligencji, w tym tysięcy przedstawianych kapłanów, i dziesiątków milionów zwykłych ludzi. Skutki tej rosyjsko–niemieckiej umowy trwały do 1989, a i dziś są odczuwalne. (więcej na: pl.wikipedia.org [dostęp: 2015.09.30])

źródła

osobowe:
www.radaopwim.gov.pl [dostęp: 2012.11.23], www.wikiwand.com [dostęp: 2016.11.06], www.awodka.net [dostęp: 2021.06.07]
bibliograficzne:
„Martyrologium duchowieństwa polskiego pod okupacją niemiecką w latach 1939‑1945”, o. Szołdrski Władysław CSSR, Rzym 1965
oryginalnych zdjęć:
www.awodka.net [dostęp: 2021.06.07], www.wikiwand.com [dostęp: 2016.11.06], www.wikiwand.com [dostęp: 2021.06.07]