poprzedni

Krypno
(8.ix.1985)

KORONOWANE WIZERUNKI MATKI BOŻEJ (139)
(pełna lista: TUTAJ)

MATKA BOŻA ŁASKAWA RÓŻAŃCOWA
w Janowie Lubelskim

Data pierwszej koronacji: 8 września 1985

następny

Wójcice (Łopatyn)
(10.viii.1986)

Łącza do cudownego wizerunku Matki Bożej (a także wydarzeń z Nim związanych):

Początek szczególnego kultu Matki Bożej w Janowie Lubelskim sięga pierwszej połowy XVII wieku. Wówczas w okolicach kilkukrotnie objawić się miała Matka Boża.

Pierwsze, po trosze legendarne, miało mieć miejsce w 1639 r., jeszcze przed nadaniem praw miejskich Janowowi. A mianowicie rybacy pływający nocą po stawie, zwanym Czarnym, ujrzeć mieli niezwykłą światłość emanującą z lasu pokrywającego wzgórze po południowej stronie jeziora. Podpłynęli bliżej i na sośnie rosnącej nad brzegiem u podnóża wzniesienia ujrzeli otoczoną jasnością Najświętszą Maryję Pannę.

Rok później staraniem ordynatowej, księżnej Katarzyny z Ostroga (1602−1642), wdowy po kanclerzu wielkim koronnnym, Tomaszu Zamoyskim (1594-1638), Janów Lubelski uzyskał prawa miejskie z herbem z wizerunkiem Madonny…

Następne dwa objawienia miały miejsce w 1645 r. Matka Boża dwukrotnie ukazała się bednarzowi, niejakiemu Wojciechowi Boskiemu, z pobliskiej Rudy. Powiedzieć wtedy miała:

„Jest wola Boska, ażeby się tu chwała Jego – na tym miejscu – i pamiątka moja odprawiała”.

Niedługo potem, w 1646 r., dwaj rybacy łowiący nocą ryby w stawie zaobserwowali „procesję jakoby anielską w białych szatach i wielkiej jasności i śpiewanie jakieś wdzięczne”.

Miejsce objawień stało się znane w najbliższej okolicy, stale też rosła liczba modlących się przed ustawioną spontanicznie w miejscu objawień figurką Matki Bożej. I już w 1646 r. specjalna komisja biskupa krakowskiego [był nim Piotr Gembicki (1585 - 1657, Raciborz)], po zbadaniu wszystkich relacji, także o łaskach i uzdrowieniach tu otrzymanych, uznała w opisywanych zdarzeniach nadprzyrodzoną interwencję Boga przez pośrednictwo Matki Bożej.

Poleciła też postawienie w miejscu cudownych wydarzeń krzyża. A w dniu, w którym ów krzyż postawiono, ukazała się nad nim jasna łuna widzialna w całym mieście…

Wydarzenia odbiły się szerokim echem w całej Koronie. Miejscowy kronikarz zanotował: „Po wszystkiej tedy Koronie Polskiej szerzyła się co dzień sława tego miejsca świętego i zewsząd, z różnych stron i prowincji […] przyjeżdżali nawiedzając to miejsce święte, a oddając śluby i wolę swoją Bogu Najświętszemu i Matce Syna Jego Jednorodzonego”.

W latach 1647-8 na miejscu objawień zbudowano drewnianą kaplicą pod wezwaniem Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia. I wtedy – jak się sądzi - zawieszono w niej obraz Matki Bożej Łaskawej. Wykonany w połowie XVII w. najprawdopodobniej przez krakowskich dominikanów, na wzór wizerunku Matki Bożej Śnieżnej (Salus Populi Romani) z kościoła Santa Maria Maggiore w Rzymie, darowany został przez ordynata Zamoyskiego.

Dwa lat później zbudowano obok – darowizną Jana Sobiepana Zamoyskiego (1627, Zamość - 1665, Zamość) - drewniany kościół i klasztor. Zamieszkali w nim dominikanie, którzy od 1660 r. przejęli opiekę nad Cudownym Obrazem w Janowie Lubelskim. W uroczystości introdukcji zakonu uczetniczyła księżna Gryzelda Korybutowa Wiśniowiecka (1623, Zamość - 1672, Zamość), matka króla, a siostra Jana Sobiepana Zamoyskiego…

Sława miejsca objawień i cudownego obrazu Madonny zwanej Łaskawą i Różańcową rosła nieustannie, i już w 1694 r. rozpoczęto budowę nowego, tym razem murowanego zespołu sakralnego. W XVIII w. zastąpiono też drewnianą kapliczkę wystawioną w miejscu objawień murowaną Kaplicą Objawień.

Na święta i odpusty ku czci Matki Bożej Łaskawej przybywały bardzo liczne pielgrzymki. W święto Narodzenia Matki Bożej przybywało 10 tysięcy wiernych. Udzielano wtedy, specjalnym reskryptem Piusa VI (1717, Cesena - 1799, Valence) (z 1780 r.?), odpustów uczestnikom uroczystości. Tradycja ta przetrwała do dnia dzisiejszego…

Przy obrazie Matce Bożej Łaskawej, namalowanym farbami olejnymi na płótnie, przyklejonym do deski w kształcie prostokąta, o wymiarach 92×176 cm, i miękkich barokowych liniach, pojawiły się liczne wota, a także wpisy do księgi cudów (prowadzonej nieustannie przez ostatnie ponad 140 lat), będące namacalnym potwierdzeniem cudownych interwencji Maryi w tym świętym miejscu.

W 1680 r. niejaki Kazimierz Michałowski, profesor filozofii Akademii Zamojskiej, wyznał, że w 1657 r., będąc 12-letnim chłopcem stracił wzrok. Przywieziony do Janowa, przez przyczynę Janowskiej Matki Bożej, go uzyskał…

Jeden z czcicieli Matki Bożej Łaskawej zanotował: „Tam Maryja w obrazie wielkie łaski świadczy. Łaskawa na grzeszników, bo nieraz ze skruszonym sercem i żalem za grzechy odchodzili z tamtego miejsca. Łaskawa na ludzi w p otrzebach gwałtownych, w chorobach ciężkich, ślepym wzrok utracony przywracając, bolenie gardła, kurcze, puchliny, febry, różne gorączki ciężkie i kaduki uzdrawiając. Łaskawa na zostających we frasunkach i dolegliwościach, bo im pociech dodaje…”

W XVIII w. Matka Boża z Cudownego Wizerunku zyskała kolejną metalową sukienkę (wcześniejsza nie zachowała się). Zyskała też, jak i Jej Syn, cesarskie korony, wokół których widnieje 12 złotych gwiazd.

W 1762 r. obraz Matki Bożej Łaskawej - Różańcowej został uznany przez komisję duchownych za cudowny, co potwierdził biskup bakowski, a jednocześnie archidiakon lubelski, Stanisław Rajmund Jezierski (1698-1782).

Nawet zabory nie spowodowały zmniejszenia się kultu maryjnego. Ale w wyniku represji po powstaniu styczniowym - w kościele Janowskim, u stóp jej Pani, przed i w trakcie insurekcji kilkukrotnie odprawiano patriotyczne nabożeństwa - w 1864 r. klasztor dominikański w Janowie zajęły wojska carskie, zlikwidowano zakon i oddano kościół pod zarząd duchowieństwa świeckiego.

Zbiorowe pielgrzymki ustały na parę lat w czasie II wojny światowej, ale po jej zakończeniu zaczęły, szczególnie w u roczystości odpustowe, przybywać z powrotem.

Wtedy to, w 1946 r., sanktuarium janowskie nawiedził ówczesny biskup lubelski, Stefan Wyszyński (1901, Zuzela - 1981, Warszawa). Odchodząc z diecezji lubelskiej by objąć urząd Prymasa w Gnieźnie i Warszawie, w pożegnalnym słowie do duchowieństwa i wiernych, prosił o szczególne polecenie swoich trudów Opiekunce Janowskiej. Jak wykazała dalsza historia prośby te w szczególny sposób zostały wysłuchane…

Po paru pierwszych powojennych latach względnej wolności pielgrzymki ustały – wymagane były bowiem specjalne pozwolenia od komunazistowskiej władzy ludowej, która takowych nie udzielała…

Ale kult Matki Bożej Łaskawej nie wygasł i dziś, w święto Narodzenia Matki Bożej, corocznie przybywa do Janowa Lubelskiego około 12–14 tysięcy wiernych. Jeśli już nie w pielgrzymkach grupowych – to indywidualnie.

8.ix.1985 r. z woli Ojca Świętego Jana Pawła II Madonnę z Janowa Lubelskiego koronował kard. Franciszek Antoni Macharski (ur. 1927, Kraków). Wierni modlili się, nawiązując do słów bł. ks. Jerzego Popiełuszki:

Przyjmij to wszystko, co w nas dobre.
Pomóż dobrem zwyciężać zło.
Wspieraj nasze dobre pragnienia i dzieła…

Obejrzyjmy krótki film o wizycie Benedykta XVI w bazylice Santa Maria Maggiore i do obrazu Salus Populi Romani w Rzymie (po angielsku):

Adres:

Parafia pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela
Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Różańcowej
23-300 Janów Lubelski
ul. Szewska 1

Mapa dojazdu:

Opracowanie oparto na następujących źródłach:

polskich:

• Sanktuarium Janów Lubelski
• Diecezja sandomierska
• dziedzictwo.ekai.pl
• Theotokos
• SE.pl
• Lublin - pamięć miejsca

innych:

• „Z dawna Polski Tyś Królową, Koronowane wizerunki Matki Bożej 1717-1999”, wyd. V poprawione, Siostry Niepokalanki, Szymanów 1999